اسید هیومیک 

اسید هیومیک ماده ای آلی و یکی از مهم ترین اجزای مواد هیومیکی است که بعنوان یک کود آلی بطور قابل توجهی در سراسر دنیا مورد استفاده قرار میگیرد و از تجزیه مواد ارگانیک مانند بقایای حیوانات و گیاهان طی میلیون ها سال ایجاد میشوند.

امروزه استفاده از کودهای شیمیایی به دلیل اثرات سمی و زیانبار بر محیط زیست،در حال منسوخ شدن میباشد،به همین دلیل استفاده از کودهای ارگانیک در سراسر جهان مورد استقبال چشمگیری قرار گرفته است.

حتی در کشورهای غربی باتوجه به نسبت بالای مواد آلی موجود در خاک؛بطور فزاینده ای در حال گسترش میباشد و استفاده از کودهای آلی بخصوص اسید هیومیک در تمام محصولات زراعی و باغی توصیه میشود.

اسید هیومیک یک محرک زیستی با قابلیت های زیاد و متفاوت می باشد که کمک فراوانی به جذب عناصرتوسط گیاه می کند و قابل استفاده برای چمن ،درختان ،درختچه ها ، بوته ها ، باغچه ها و حتی گیاهان آپارتمانی می باشد .

از طرفی مصرف کودهای شیمیایی را کاهش می دهد که علاوه بر اینکه مقرون به صرفه برای کشاورز است ،مسمومیت و سفتی خاک را کم کرده و نتیجه بهتریبرای کشاورز و محیط زیست خواهد داشت .

منابع ساخت اسید هیومیک

اسید هیومیک بطور طبیعی در خاک ها،بقایای گیاهی،اقیانوسها،بیابان ها،آبها و زغال سنگ ها وجود دارد ولی بهترین و مهم ترینمنبع استخراج این مواد ” لئوناردیت ” می باشد.

لئوناردیت ماده ای ارگانیک است که حاوی مقادیر زیادی اسید هیومیک ،فولویک ،هیومین و ۴۰ عنصر دیگر نیز است لذا دارای ارزش اقتصادی بالایی می باشد.این ماده ارگانیک در نتیجه اکسیداسیون ” لیگنیت ” بوجود می آید.

لیگنیت همان بقایای گیاهان و حیوانات انباشته شده در اعماق زمین میباشد که تحت تاثیر رطوبت،دما ، فشار و شرایط ژئولوژیکی خاص بصورت نادر یافت میشود و کیفیت آن از منطقه ای به منطقه ی دیگر متفاوت است.

بعضی از این مواد انباشته شده به سطوح بالاتر آمده و با اکسیژن تماس پیدا میکند و عمل اکسیداسیون صورت می گیرد. این تماس به شدت به فرآیند تولید مواد هیومیکی بویژه اسید هیومیک کمک میکند.

این مواد از سطح زمین استخراج میشود که به آن لئوناردیت گویند ؛از آن جهت که نخستین بار توسط “آرتور گری لئونارد” محقق و زمین شناس آمریکایی مورد شناسایی قرار گرفت.

مراحل تولید لئوناردیت با مراحل تولید زغال قهوه ای نرم به خاطر درجه اکسیداسیون بالا متفاوت است و بعنوان سوخت قابل استفاده نیست.

مهم ترین و غنی ترین منابع استخراج لئوناردیت جهان در آمریکا،کانادا، یونان، ترکیه و استرالیا قرار دارد.

 

چرا خاک به اسید هیومیک نیاز دارد

زندگی گیاه به انجام فعالیت های بیولوژیکی وابسته است . این فعالیت هابه شدت به مقدار مواد آلی

بخصوص هیومیک اسید موجود در خاک بستگی دارد و بدون این مواد ،فعالیت ها به شدت کاهش پیدا میکند.

متاسفانه طی سالیان،فعالیت های انسانی شامل زراعت بیش از حد،زراعت تک محصولی ،

استفاده ی بی رویه از کودهای شیمیایی و آفت کش ها در مقیاس های وسیع به همراه شخم زدن های سالانه

باعث فرسایش ،آلودگی ،کم ارزشی و کاهش مواد ارگانیک خاک ها شده است .

بنابراین برای احیا خاک ،مواد ارگانیک باید دوباره به خاک بازگردانده شود و این مواد آلی و ارگانیک

از بین رفته ی خاک باید از منابع خارجی تامین شود . به همین دلیل استفاده از کودهای آلی

اسید هیومیک بسیار حائز اهمیت می باشد چرا که در همه خاک های کشاورزی بطور طبیعی وجود دارد

و در واقع بخش زیادی از مواد ارگانیک خاک را تشکیل می دهد.

میزان ایده آل این مواد در خاک بین ۴ تا ۶ درصد است، در برخی نقاط اروپا این میزان بین ۲ تا ۴ درصد

و در بخش هایی از اروپای شرقی مانند اوکراین به ۶ درصد می رسد.

ولی در ایران میزان مواد آلی خاک در اکثر نقاط کشور به جز نوار ساحلی شمال،زیر یک درصد است

و در برخی نقاط حتی زیر ۰.۱ درصد می باشد. از این جهت اهمیت استفاده از کود آلی هیومیک اسید که حاوی ترکیبات موثر مورد نیاز خاک را تامین میکند،از اهمیت ویژه ای برخوردار است .

براساس مطالعات علمی باروری خاک به میزان قابل توجهی توسط هیومیک اسیدها تعیین میشود؛

ظرفیت بالا در تبادل کاتیون ها،میزان اکسیژن و افزایش ظرفیت نگهداری آب در خاک از دلایل ارزشمنداستفاده

از هیومیک اسید برای بهبود باروری و رشد گیاهان است.

این ماده یک کود آلی و تولید شده از مواد کاملا طبیعی است که هیچ گونه ماده ی شیمیایی

در آن به کار نرفته است.

بنابراین مصرف این کود در هر زمان ممکن بوده و ضرری برای گیاه ندارد .

ولی به منظور دستیابی به حداکثر عملکرد ،بهتر است کوددهی در زمان های مشخصی انجام شود

تا گیاه بیشترین آمادگی را برای جذب مواد غذایی موجود در کود را داشته باشد.

افزایش محصول تا ۷۰ درصد همراه با کاهش ۳۰ درصدی استفاده از کود و آفت کش ها می تواند رشد

بهتر و سالم تر محصولات کشاورزی را با استفاده منظم از مواد هیومیکی همراه داشته باشد.

 

 

نحوه عملکرد اسید هیومیک

اسید هیومیک رشد قسمت هوایی ریشه گیاه را انجام می دهد ولی اثربخشی این ماده در ناحیه ریشه گیاه بیشتر است که این به نوبه خود باعث افزایش حجم ریشه و در نهایت تولید بیشتر محصول می شود.

این ماده آلی باعث افزایش جذب نیتروژن ،پتاسیم ، کلسیم ، منیزیم و فسفر توسط گیاه می شود .

از دیگر ویژگی مهم هیومیک اسید ، توانایی در نگهداری آهن خاک به شکل قابل جذب و سوخت و ساز گیاه است که این توانایی یه ویژه در خاکهای قلیایی و آهکی که کمبود آهن قابل جذب و مواد آلی را دارند، مهم می باشد.

هیومیک اسید باعث تحریک میکروارگانیسم های مفید و از بین بردن باکتری های منفی و مزاحم می شود ،

بنابراین یک تعادل و همزیستی سالم بین باکتری های مفید ،خاک و گیاه ایجاد میکند .

به این صورت که فعالیت های متابولیکی ریشه غذای لازم برای زندگی باکتری ها را فراهم می کند و باکتری ها نیز به نوبه خود با فعل و انفعالات صورت گرفته در بنیانشان غذای لازم برایرشد گیاه ، فعالیت های بیولوژیکی و فیزیولوژیکی ریشه را افزایش می دهد و همچنین کار محافظت از ریشه را نیز عهده دار است.

به این ترتیب بین این مواد و استفاده گیاه از آن یک حالت تعادل ایجاد می شود و خاک را همواره با قابلیت باروری بالا حفظ می کند .

زمان استفاده از کود اسید هیومیک

با توجه به اینکه هیومیک اسید یک ماده آلی و کاملا طبیعی است و هیچگونه ضرری برای گیاهان ندارد،

استفاده از کود آن در هر زمانی امکان پذیر است ولی با این حال مناسب ترین زمان مصرف برای تقویت درحتان میوه در باغات در هنگام کاشت نهال و در زمین های کشاورزی و زراعی پیش از کاشت محصول می باشد.

چرا که در این زمان خاک گیاه بطور همزمان آمادگی لازم برای انجام فعالیت برخوردار میشوند و در نتیجه حداکثر جذب مواد آلی و مواد معدنی صورت می گیرد که به جوانه زنی کامل توسط گیاه می انجامد.

بهتر است که کوددهی گیاهان توسط این ماده به میزان دو بار درسال انجام شود با این حال تاثیر مواد هیومیکی بر صفات بیولوژیکی خاک ،با توجه به نوع ،سطح کاربرد این مواد و شرایط خاک می تواند متفاوت باشد.

 

فواید استفاده از کود اسید هیومیک

– ارگانیک بودن و در نتیحه سالم و بی خطر بودن این ماده برای محیط زیست ،حیوانات ، گیاهان و انسان ها

_ افزودن مواد آلی و ارگانیک به خاکهایی که با کمبود مواد آلی مواجه هستند

_تیره کردن خاک و در نتیجه افزایش جذب انرژی خورشید

_انسجام ذرات ریز خاک که باعث افزایش مقاومت و کاهش فرسایش خاک و در نتیجه بهبود ساختار خاک می شود

_افزایش ظرفیت نگهداری آب در خاک

_تنظیم PH خاک

_اثربخشی و دوام طولانی تر تا چند سال

_مقاوم سازی گیاه در برابر بیماری ها،آفت کش ها،خشکی و شوری آب و خاک،کم آبی و سرما

_کاهش استفاده از کودهای شیمیایی در نتیجه اقتصادی تر برای کشاورز

_کاهش مواد سمی همچون فلزات سنگین،آفت کش ها و هیدرو کربن ها

_کاهش مسمومیت و سفتی خاک

_ تحریک فعالیت های میکروارگانیسم های مفید خاک

_ افزایش جذب مواد و عناصر مفید توسط گیاه

_تحریک و تقویت سیستم ریشه و در نتیجه افزایش حجم و بازدهی تولید محصول

_ افزایش جوانه زنی

_افزایش تولید کلروفیل و سبزدانه در برگ گیاهان

_ کمک به انحلال و آزادسازی عناصر ماکرو و میکرو که این به نوبه ی خود

نیاز به کودهای شیمیایی رابه نحو محسوسی کاهش می دهد

خانه

منبع