یکی از انواع کودهایی که همیشه مورد توجه کشاورزان به خصوص زعفران‌کاران بوده، کود حیوانی است. از گذشته تاکنون باور بر این است که اگر در زمینی از کود حیوانی برای زعفران استفاده شود، گیاهان آن منطقه بهتر رشد می‌کنند.
حتماً شما هم تجربۀ استفاده از این کودها را دارید یا اگر تا به حال از آنها استفاده نکرده‌اید، می‌خواهید بدانید که این کود برای زعفران خوب است؟ کدام نوع آن بهتر است؟ آیا جایگزینی برای آن وجود دارد؟ دعوت می‌کنیم تا پایان مقاله همراه نیاز گیاهان باشید تا هر آنچه نیاز است را در اختیار شما عزیزان قرار دهیم.
انواع کود حیوانی برای زعفران کدامند؟
کود حیوانی به دو نوع اصلی کود حیوانی خام و کود حیوانی کمپوست شده تقسیم می‌شود که در ادامه به توضیح کامل هر مورد می‌پردازیم.
کود حیوانی خام
کود خام حیوانی تازه است و هیچ گونه تصفیه یا تجزیه نشده است. این کود اغلب بوی قوی، نامطبوع و ظاهری متفاوت از کودهای کمپوست شده به دلیل تازه بودن دارد. کود خام حاوی مواد مغذی مانند نیتروژن، فسفر، پتاسیم و سایر عناصر کمیاب است. با این حال، محتوای این کود در مقایسه با کودهای کمپوست شده به اندازه کافی غلیظ یا به راحتی در دسترس گیاهان نیست.
کودهای حیوانی خام به احتمال زیاد حاوی پاتوژن‌های بالقوۀ مضر (مانند باکتری‌ها، انگل‌ها) و دانه‌های علف‌های هرز هستند که در صورت عدم مدیریت صحیح می‌تواند خطراتی برای سلامتی گیاه زعفران، حیوانات و انسان‌ها ایجاد کند.
کود حیوانی کمپوست شده
کود حیوانی کمپوست شده شکل تثبیت شده و تجزیه شده کود خام است. کود کمپوست شده معمولاً بوی ملایم‌تری دارد و ظاهری تیره و خاک مانند دارد که نشان دهنده تجزیه و تثبیت آن است. این یک فرآیند کنترل شده از تجزیه و تجزیه میکروبی را پشت‌سر گذاشته است که منجر به یک محصول پایدارتر و غنی از مواد مغذی شده است.
کمپوست‌سازی در دماهای مناسب (معمولاً بالای 55 درجه سانتی‌گراد) بسیاری از عوامل بیماری زای مضر و دانه‌های علف‌های هرز را از بین می‌برد و کود کمپوست‌شده را برای استفاده در باغبانی و کشاورزی ایمن‌تر می‌کند.
از خواص کود حیوانی برای زعفران این است که کود کمپوست‌شده، مواد آلی را تجزیه می‌کند و باعث می‌شود مواد مغذی در دسترس گیاه بیشتر شود. کود کمپوست شده اغلب از نظر مواد مغذی غنی‌تر است و مواد مغذی به صورت کنترل‌شده آزاد و برای گیاهان فراهم می‌شود. استفاده از این کود آسان‌تر است و اغلب به طور مستقیم به عنوان اصلاح‌کننده خاک مصرف می‌شود.
به طور خلاصه، فرآیند کمپوست، کود حیوانی خام را به محصولی ایمن‌تر، غنی‌تر از مواد مغذی تبدیل می‌کند که برای تغذیه خاک و ارتقای رشد گیاه مناسب است و در عین حال خطرات مرتبط با عوامل بیماری‌زا و بذر علف‌های هرز را کاهش می‌دهد.
چه عواملی بر کیفیت کود حیوانی تاثیر می‌گذارند؟
کود حیوانی با توجه به فاکتورهای مختلف می‌تواند کیفیت متغیری داشته باشد. در این بخش به بررسی عواملی خواهیم پرداخت که بر کیفیت کود حیوانی تاثیر می‌گذارند.
- نوع حیوان
حیوانات مختلف مثل گاو، گوسفند، مرغ، اسب و کبوتر، کود با محتوای مواد مغذی متفاوت تولید می‌کنند. نوع حیوان بر خصوصیات فیزیکی کود مانند رطوبت و قوام آن تأثیر می‌گذارد.
- شرایط نگهداری از حیوانات
رژیم غذایی، سلامتی و شرایط زندگی حیوانات به طور قابل توجهی بر کیفیت کود آنها تأثیر می‌گذارد. حیواناتی که به خوبی تغذیه شده و سالم هستند کود با کیفیت بالاتر و محتوای مواد مغذی بهتر تولید می‌کنند. محل نگهداری حیوانات تمیز و به اندازه کافی می‌تواند وجود آلاینده‌ها را در کود کاهش دهد.
- روش تولید کود حیوانی
روش مورد استفاده برای تولید کود، از جمله ذخیره سازی، کمپوست‌سازی و تخمیر، می‌تواند بر کیفیت آن تأثیر بگذارد. کمپوست‌سازی هوازی می‌تواند به کاهش پاتوژن‌ها، دانه‌های علف‌های هرز و بو کمک کند و در عین حال محتوای مواد مغذی را تثبیت کند. کمپوست بی‌هوازی که اغلب در طبیعت انجام می‌شود می‌تواند بیوگاز و دوغاب غنی از مواد مغذی با کاهش عوامل بیماری زا تولید کند.
- مصرف کود حیوانی
استفاده صحیح از کود حیوانی مستلزم این است که محتوای مواد مغذی آن را بشناسید و کاربرد آن برای محصولات یا گیاهان خاص مثل زعفران را بدانید. استفاده بیش از حد می‌تواند منجر به عدم تعادل مواد مغذی یا آلودگی محیطی شود و استفادۀ خیلی کم ممکن است مواد مغذی لازم برای رشد گیاه را تامین نکند.
کود گوسفندی برای زعفران با کود مرغی برای زعفران چه تفاوتی دارد؟
کود گوسفندی و مرغی معمولاً به عنوان کودهای آلی در کشت زعفران استفاده می‌شوند، اما به دلیل محتوای مواد مغذی و ویژگی‌هایشان، ترکیبات و اثرات متفاوتی بر روی گیاه زعفران دارند. در ادامه تفاوت‌های اصلی این دو کود را بررسی می‌کنیم:
- کود گوسفندی معمولاً حاوی سطوح بالاتری از نیتروژن (N)، فسفر (P) و پتاسیم (K) در مقایسه با کود مرغی است. نیتروژن برای رشد برگ و ساقه ضروری است، فسفر به رشد ریشه و گلدهی و پتاسیم به سلامت کلی گیاه و مقاومت در برابر بیماری‌ها کمک می‌کند.
- نسبت «NPK» (نیتروژن، فسفر، پتاسیم) در کود گوسفندی معمولاً متعادل‌تر از کود مرغ است. نسبت متعادل NPK باعث رشد و نمو سالم گیاهان زعفران می‌شود.
- کود مرغی در مقایسه با کود گوسفندی، مواد مغذی خود را سریع‌تر آزاد می‌کند. این آزادسازی سریع مواد مغذی می‌تواند به طور بالقوه منجر به رشد عالی شود و در مراحل خاصی از رشد گیاه مفید باشد.
- کود گوسفندی به دلیل سیستم گوارش گوسفند، اغلب دارای تنوع و فراوانی میکروارگانیسم‌های مفید خاک است. این میکروارگانیسم‌ها می‌توانند ساختار خاک و در دسترس‌بودن مواد مغذی را برای گیاهان زعفران بهبود بخشند.
- کود مرغ بیشتر اسیدی است که می‌تواند بر PH خاک تأثیر بگذارد. در مقابل، کود گوسفندی به طور کلی خنثی‌تر یا کمی قلیایی است که می‌تواند به تعادل PH خاک‌های اسیدی کمک کند.
- کود گوسفندی به طور کلی بوی ملایم‌تری دارد و در مقایسه با کود مرغی کمتر اذیت‌کننده است. کود مرغ می‌تواند بوی قوی‌تر و تندتری داشته باشد، به خصوص زمانی که تازه باشد.
هر کدام از این دو نوع کود خاصیت و فواید خاص خود را دارند منتهی مهم است که کود را قبل از استفاده به درستی کمپوست کنید تا خطر سوختن یا آسیب دیدن گیاهان زعفران به دلیل مواد مغذی بیش از حد، کاهش یابد.
| بیشتر بخوانید: بهترین کود برای زعفران (افزایش تناژ و کیفیت محصول) |
طریقه صحیح استفاده از کود حیوانی برای زعفران
در مصرف کود حیوانی سه مولفۀ مهم وجود دارد که در ادامه آنها را بررسی می‌کنیم.
- زمان مصرف کود حیوانی برای زعفران
بهترین زمان استفاده از استفاده از کود حیوانی اعم از گوسفند یا مرغ، قبل از کاشت زعفران است. استفاده از کود در این زمان اجازه می‌دهد تا مواد آلی تجزیه شده، خاک را غنی و مواد مغذی ضروری را برای فصل رشد آینده فراهم کند.
- نحوه مصرف کود حیوانی برای زعفران
قبل از کاشت زعفران، کود دامی را که به خوبی کمپوست شده در عمق 15-20 سانتی‌متر در خاک مخلوط کنید و اطمینان حاصل کنید که کود در تمام سطح منطقه کاشت زعفران به‌طور مساوی پخش شده است. توجه کنید که از تماس مستقیم کود با پیاز زعفران برای جلوگیری از سوختن یا آسیب احتمالی مطمئن شوید.
- مقدار مصرف کود حیوانی برای زعفران
برای کود گوسفندی، میزان مصرف حدوداً 10-15 کیلوگرم در هر 10 متر مربع سطح کاشت را در نظر بگیرید. ( حداقل ده تن برای هر هکتار ). برای کود مرغ به دلیل غلظت مواد مغذی بیشتر از مقدار کمتر یعنی حدود 5 تا 10 کیلوگرم در هر 10 متر مربع استفاده کنید. (حداقل پنج تن برای هر هکتار)
پس از ترکیب کود، خاک را به خوبی آبیاری کنید تا مواد مغذی نفوذ کرده و با خاک مخلوط شوند.
استفاده از کود هیومیک اسید به جای کود دامی برای زعفران
اگر قصدتان از استفادۀ کود دامی تنها برای اصلاح بافت خاک است میتوانید به‌جای آن از هیومیک اسید استفاده کنید. شاید بپرسید چرا؟ به دلیل اینکه کودهای دامی علاوه بر اینکه هزینه بیشتری نسبت به کودهای مایع دارند، زحمت کوددهی آنها بیشتر است و تقریباً دو الی سه ماه زمان می‌برد تا نتیجۀ خود را نشان دهند.
در مقابل هیومیک اسید حاصل از سرعت عملکلرد بسیار بالایی برخوردار است و می‌تواند شوری خاک را کاهش دهد، سطح pH را کاهش دهد، جذب مواد مغذی ضروری را در ریشه گیاه را تسهیل کند و به دفع عناصر سنگین خاک کمک کند.
در مجموعه نیاز گیاهان دو نوع هیومیک اسید اصلی با خلوص 95 درصد به کشاورزان ارائه می‌دهیم که در کشور آمریکا تولید شده‌اند و نمونۀ مشابه آن در هیچ برند داخلی یا خارجی وجود ندارد.
پیشنهاد می‌کنیم برای آشنایی بیشتر با فواید هیومیک اسید برای زعفران به مقالۀ نام‌برده مراجعه کنید و از تاثیرات عالی این کود مایع آگاه شوید.
سخن نهایی
در این مقاله شما را با کود حیوانی برای زعفران که به دو شکل خام و کمپوست‌شده وجود دارد آشنا کردیم. کیفیت کود حیوانی تحت تاثیر عوامل مختلفی است و در صورتی که از یک کود حیوانی مناسب استفاده کنید میتوانید در مدت زمان چند ماهه تاثیر آن را ببینید. در پایان به این مورد اشاره کردیم که هیومیک اسید خالصِ اصلی می‌تواند جایگزین بهتری برای کود حیوانی باشد.
اگر چنانچه سوال یا نظری دارید حتماً آن را در بخش دیدگاه‌ها با ما در میان بگذارید تا در اولین فرصت پاسخگوی شما همراهان عزیز مجموعۀ نیاز گیاهان باشیم.
