کود آهن چیست؟

مدیریت آهن در خاک بستر گیاه

یکی از مواد مغذی که گیاه در شرایط عادی از کمبود آن رنج می‌برد، آهن است. اگرچه آهن با کیفیت در خاک وجود دارد، اما دسترسی گیاه به این ماده مغذی به شدت کم است . به همین دلیل پیدا کردن راهی برای تأثیرگذاری آهن بر خاک بستر گیاه و بالا بردن جذب آهن توسط آن، همواره یک مسئله و چالش بزرگ برای کشاورزان و باغداران بوده‌است که باید از طریق کود دهی این نیاز را برطرف کرد.

دسترسی گیاه به آهن

اگرچه بیشتر آهن موجود در پوسته زمین به شکل Fe³⁺  است، اما فرم Fe²⁺ آهن از نظر فیزیولوژیکی برای رشد گیاه اهمیت بیشتری دارد. این فرم تقریباً محلول است، اما به راحتی اکسید شده و به Fe³⁺تبدیل می‌شود. و در این مورد اکسید شدن به معنای رسوب شدن و در نتیجه عدم دسترسی گیاه به آن است.  Fe³⁺ در ترکیباتی که پی‌اچ بالایی داشته یا خنثی هستند، نامحلول است. همین موضوع باعث می‌شود که این عنصر در خاک‌های قلیایی و آهکی دسترسی کمتری به گیاه داشته‌باشد. بعلاوه، در این نوع خاک، آهن به راحتی با فسفات، کربنات‌ها، کلسیم، منیزیم و یون‌های هیدروکسید ترکیب می‌شود. در چنین خاکی استفاده از کلات آهن ضروری است.

جذب آهن در گیاه

جذب آهن در گیاه تنها در نوع آهن دو ظرفیتی یا فروس و یا آهن سه ظرفیتی یا فریک انجام می‌گیرد. گیاهان از مکانیسم‌های متفاوتی برای جذب گیاه استفاده می‌کنند. یکی از این مکانیسم‌ها، کلاته است. در این فرآیند گیاه ترکیباتی به نام سیدروفور را آزاد می‌کند. این ترکیب باعث اتصال آهن شده و حلالیت آن را افزایش می‌دهد. این مکانیسم باکتری‌ها را نیز درگیر می‌کند.

مکانیسم دیگری که برای بالا بردن جذب آهن توسط گیاه به کار گرفته‌می‌شود، آزاد شدن پروتون H⁺ و جذب آن توسط ریشه گیاه است. این کار باعث کم شدن پی‌اچ خاک شده و در نتیجه حلالیت آهن را در خاک افزایش می‌دهد. کود نیتروژن به خوبی می‌تواند شرایط انجام این فرآیند را فراهم کند. آمینیوم نیتروژن، پروتون آزادشده توسط ریشه گیاه را افزایش داده، پی‌اچ خاک را کم کرده و در نتیجه جذب آهن را در گیاه تسهیل می‌بخشد.

از طرفی ریشه‌ها در خاک حاوی آهن فعال‌تر و زایا‌تر هستند. بنابراین گیاه با جذب این عنصر، سیستم ریشه‌ای سالم‌ و زنده‌تری دارد. در نتیجه هر اثر مثبتی که به نوعی به ریشه ربط دارد، با وجود آهن تشدید می‌شود.

مدیریت خاک و گیاه با کود کلات آهن

وقتیکه کمبود آهن در خاک یک گیاه تشخیص داده‌می‌شود، به راحتی می‌توان با اسپری کردن آهن مایع بر روی گیاه، آن را درمان کرد. اما از آنجاییکه به قول معروف «پیشگیری بهتر از درمان است»، روش بهتر برای بالا بردن جذب آهن از طریق گیاه، بررسی و کشف علت کمبود آهن و رفع آن است. این کار باعث می‌شود که از بروز بیماری‌های ناشی از فقر آهن در گیاه جلوگیری شود.

البته فقر آهن در گیاه همیشه نشان‌دهنده کمبود منابع این عنصر نیست، این مسئله ممکن است نشئت‌گرفته از عوامل مختلفی باشد. این عوامل عبارتند از: سطح کربناتی خاک، شوری، میزان رطوبت، آب و هوای سرد، وجود عناصر دیگر و رقابت با عناصر میکرو، فسفر و کلسیم.

ارزیابی این موارد و تصحیح آنها، می‌تواند برای کشاورزان و باغداران صرفه اقتصادی داشته‌باشد. چرا که دیگر لازم نیست هزینه زیادی را صرف خرید کود آهن کنند.

انواع کود آهن و مفیدترین آنها

ترکیبات آهنی که به عنوان کود در خاک اعمال می‌شود، می‌تواند به شکل فروس یا کلات باشد.

• فروس سولفات یا FeSO4؛ حاوی 20 درصد آهن است. این کود بسیار گران قیمت بوده و فقط برای اسپری کردن بر روی برگ و ساقه گیاه مورداستفاده قرار می‌گیرد. به کارگیری این کود بر روی خاک معمولاً بدون نتیجه است. به خصوص اگر پی‌اچ خاک بیشتر از 7 باشد. چراکه در این شرایط آهن به سرعت به فروس تبدیل شده و رسوب می‌شود.
• کلات آهن؛ حاوی سه نوع آهن است. ساختار کلات آهن به گونه‌ای است که از اکسید و رسوب شدن عناصرش جلوگیری می‌کند.
• FE-EDTA؛ این نوع کلات آهن که بهترین آن نیز محسوب می‌شود، در پی‌اچ زیر 6 پایدار بوده و تأثیرگذاری صد در صد دارد. اما در پی‌اچ بالاتر از 6.5 تقریباً 50٪ از آهن موجود در این کود، اکسیده شده و از دسترس گیاه خارج می‌شود. این کلات همچنین تمایل زیادی به کلسیم دارد، بنابراین توصیه می‌شود از آن در خاک‌های غنی از کلسیم و آب استفاده نشود.

توجه داشته باشید که کلات FE-EDTA یک کلات بسیار پایدار از دیگر عناصر میکرو نیز است. عناصری که حتی در خاک‌هایی با پی‌اچ بالا، اثرگذاری خود را از دست نمی‌دهند.

خرید آنلاین بهترین کود آهن

همانطور که مشاهده می‌کنید، ما به شکل کاملاً علمی به شما ثابت کردیم بهترین کود آهن که از هر لحاظ، جذب این عنصر را توسط گیاه بهبود می‌بخشد، کلات FE-EDTA است. بر این اساس مجموعه ما به عنوان یکی از بزرگترین تولیدکننده‌گان کودهای طبیعی، به عرضه این ماده مغذی پرداخته‌است.

کافی است با ما تماس بگیرید تا در این زمینه به شما مشاوره تخصصی داده و خاک و گیاهتان را از منابع تأثیرگذار آهن بی‌نیاز کنیم.