با شروع فصل سرما کشاورزان در سراسر کشور مشغول برداشت محصولات خود هستند. یکی از محصولات مهمی که در این فصل برداشت میشود، کلزا است. کلزا یک محصول روغنی است که از آن روغن خوراکی، روغن صنعتی و سایر محصولات تولید میشود.
زمان برداشت کلزا یک فرآیند مهم و حساس است. همچنین اگر برداشت به درستی انجام نشود، میتواند منجر به کاهش عملکرد و کیفیت محصول شود. در این مقاله، به بررسی زمان مناسب برداشت، روشها و تجهیزات برداشت کلزا خواهیم پرداخت. دعوت میکنیم تا پایان مقاله ما را همراهی کنید.
زمان برداشت کلزا؛ چه زمانی کلزا را برداشت کنیم؟
زمان برداشت کلزا یکی از عوامل مهمی است که بر عملکرد و کیفیت محصول تأثیر میگذارد. برداشت زودهنگام باعث کاهش عملکرد میشود، زیرا دانهها هنوز به طور کامل رشد نکردهاند. برداشت دیرهنگام نیز باعث کاهش عملکرد میشود، زیرا دانهها ممکن است ریزش کنند یا کیفیت آنها کاهش پیدا کند.
با این حساب، بهترین زمان برداشت کلزا موقعی است که دانهها به طور کامل رسیده باشند و درصد رطوبت آنها بین 12 تا 14 درصد باشد. در این هنگام، دانهها به رنگ قهوهای تیره در میآیند و غلافها به راحتی باز میشوند.
برای تعیین زمان مناسب برداشت کلزا، میتوان از شاخصهای مختلفی استفاده کرد، از جمله:
- دانههای رسیده به رنگ قهوهای تیره در میآیند.
- رطوبت دانهها باید بین 12 تا 14 درصد باشد.
- غلافها رسیده هستند و به راحتی باز میشوند.
- کلزا معمولاً 90 تا 100 روز پس از کاشت برداشت میشود.
5 عامل موثر در زمان برداشت کلزا
زمان برداشت کانولا به چند عامل مهم وابسته است که در ادامه به بررسی آنها میپردازیم:
- نوع کلزا
بسته به اینکه کلزا برای چه هدفی کشت شده، زمان برداشت آن متفاوت است. به عنوان مثال، اگر کلزا برای بذر کشت شده باشد، باید منتظر ماند تا بذرها کاملاً رسیده شوند. اما اگر برای سبزی یا خوراک دام کشت شده باشد، میتوان آن را زودتر برداشت کرد.
- وضعیت رشد
کلزا زمانی برای برداشت آماده میشود که بیشتر برگهای آن زرد شده و ۶۰ تا ۷۰ درصد از بذرها در ساقهها سیاه شده باشند.
- شرایط آب و هوایی
در مناطقی که هوا خشک و گرم است، کلزا سریعتر رسیده میشود و برعکس در مناطقی با هوای مرطوب و سرد، رشد کلزا کندتر است.
- شرایط آبیاری
در صورتی که کلزا در زمینهایی کشت شده باشد که به طور منظم آبیاری میشوند، رشد آن سریعتر خواهد بود.
- شرایط خاک
خاکهای حاوی مواد مغذی مناسب میتوانند به رشد بهتر و سریعتر کلزا کمک کنند.
بیشتر بخوانید: راهنمای کامل کاشت کلزا با بهترین روش
فصل برداشت کلزا: کلزا در چه فصلی برداشت میشود؟
فصل برداشت کلزا به عوامل مختلفی مانند شرایط آب و هوایی، نوع کلزا و منطقه کشت بستگی دارد. به طور کلی، کلزا در مناطق سردسیر در اواخر پاییز یا اوایل زمستان برداشت میشود و در مناطق گرمسیری، فصل برداشت کلزا معمولاً در اواخر زمستان یا اوایل بهار است.
در ایران، کلزا معمولاً در فصل پاییز کاشته میشود و در اواخر زمستان یا اوایل بهار برداشت میشود. زمان دقیق برداشت کلزا در ایران به شرایط آب و هوایی منطقه کشت بستگی دارد.
در اینجا فصل برداشت کلزا را در مناطق آب و هوایی مختلف آوردهایم:
نوع اقلیم آب و هوایی منطقه | فصل برداشت کلزا |
مناطق سردسیر | اواخر پاییز یا اوایل زمستان |
مناطق گرمسیر | اواخر زمستان یا اوایل بهار |
مناطق معتدل | اواخر زمستان یا اوایل بهار |
روشهای برداشت کلزا: چگونه کلزا را برداشت کنیم؟
کلزا را میتوان به دو روش برداشت کرد:
- برداشت دستی
این روش در مقیاس کوچک انجام میشود و برای مزارع کمتر از 5 هکتار مناسب است. در این روش، بوتهها با داس یا قیچی برداشت میشوند و سپس دانهها از غلافها جدا میشوند.
مراحل برداشت دستی کلزا به شرح زیر است:
1- بوتهها با داس یا قیچی برداشت میشوند.
2- دانهها از غلافها جدا میشوند. این کار میتواند با دست یا با استفاده از دستگاه انجام شود.
3- دانهها باید خشک شوند تا بتوان آنها را انبار کرد.
- برداشت مکانیکی
این روش در مقیاس بزرگ انجام میشود و برای مزارع بیش از 5 هکتار مناسب است. در این روش، از کمباین استفاده میشود که دانهها را از غلافها جدا میکند و آنها را به یک تریلر یا کامیون منتقل میکند.
مراحل برداشت مکانیکی کلزا به صورت زیر است:
1- کمباین باید برای برداشت کلزا تنظیم شود. این کار شامل تنظیم ارتفاع برداشت، سرعت حرکت و تنظیمات دیگر است.
2- کمباین کلزا را برداشت میکند و دانهها را از غلافها جدا میکند.
3- دانهها به یک تریلر یا کامیون منتقل میشوند.
تجهیزات برداشت کلزا؛ چه تجهیزاتی برای برداشت کلزا مورد نیاز است؟
برای برداشت کلزا به دو نوع تجهیزات برداشت دستی و تجهیزات برداشت مکانیکی نیاز است:
تجهیزات برداشت دستی
تجهیزات برداشت دستی برای برداشت کلزا در مقیاس کوچک استفاده میشود. این تجهیزات عبارتاند از:
- داس: داس ابزاری است که برای برداشت بوتههای کلزا استفاده میشود.
- قیچی: قیچی ابزاری است که برای برداشت بوتههای کلزا در مناطق سخت استفاده میشود.
- دستگاه جداکننده دانه: دستگاه جداکننده دانه برای جدا کردن دانهها از غلافها استفاده میشود.
تجهیزات برداشت مکانیکی
تجهیزات برداشت مکانیکی برای برداشت کلزا در مقیاس بزرگ استفاده میشود. این تجهیزات عبارتاند از:
- کمباین: کمباین دستگاهی است که دانهها را از غلافها جدا کرده و آنها را به یک تریلر یا کامیون منتقل میکند.
- تراکتور: تراکتور برای حرکت کمباین استفاده میشود.
علاوه بر تجهیزات اصلی، ممکن است به تجهیزات جانبی دیگری نیز نیاز باشد، مانند:
- هد برداشت کلزا: هد برداشت کلزا برای برداشت کلزا با کمباین استفاده میشود.
- سیستم خشک کن: سیستم خشک کن برای خشک کردن دانههای کلزا استفاده میشود.
توصیه میکنیم موقع انتخاب تجهیزات برداشت کلزا به نکات زیر دقت کنید:
- تجهیزات برداشت کلزا باید متناسب با میزان زمین زیر کشت باشد.
- تجهیزات برداشت کلزا باید با نوع کلزا تناسب داشته باشد.
- موقع انتخاب تجهیزات برداشت کلزا باید به شرایط آب و هوایی منطقه توجه کرد.
توصیههایی برای برداشت کلزا
برداشت کلزا یکی از مراحل مهم در تولید این محصول است و برداشت به موقع و با کیفیت، تاثیر زیادی در افزایش عملکرد و کیفیت محصول دارد. بنابراین بهتر است به چند نکته مهم در برداشت کلزا دقت کنید:
- بهترین زمان برداشت کلزا زمانی است که دانهها به طور کامل رسیده باشند و درصد رطوبت آنها بین 12 تا 14 درصد باشد. در این زمان، دانهها به رنگ قهوهای تیره در میآیند و غلافها به راحتی باز میشوند.
- برداشت کلزا باید در هوای خشک انجام شود. برداشت در هوای بارانی باعث افزایش رطوبت دانهها میشود و ممکن است منجر به کاهش کیفیت محصول شود.
- تجهیزات برداشت باید به درستی تنظیم و نگهداری شوند.
- هنگام برداشت کلزا باید نکات ایمنی را رعایت کرد. از تجهیزات ایمنی مانند کلاه ایمنی، عینک ایمنی و دستکش استفاده کنید.
- برداشت کلزا را در صبح یا بعد از ظهر انجام دهید. در این زمانها، هوا خنکتر است و دانهها کمتر ریزش میکنند.
- از کمباین مناسب برای برداشت کلزا استفاده کنید. کمباین باید برای برداشت کلزا تنظیم و نگهداری شود.
- سرعت حرکت کمباین را متناسب با شرایط مزرعه تنظیم کنید. سرعت حرکت کمباین باید به اندازهای باشد که کلزا به خوبی برداشت شود، اما به اندازهای هم نباشد که باعث ریزش دانهها شود.
- دانههای برداشت شده را بلافاصله خشک کنید. دانههای مرطوب مستعد رشد کپک و قارچ هستند.
با رعایت این نکات میتوانید برداشتی با کیفیت و بدون ضایعات داشته باشید. اگر میخواهید بدانید تناژ کلزا در هر هکتار چقدر است؟ پیشنهاد میکنیم حتماً مقالۀ نامبرده را مطالعه کنید.
نتیجه گیری
برداشت کلزا یک فرآیند مهم و حساس است که میتواند عملکرد و کیفیت محصول را تحت تاثیر خود قرار دهد. به همین دلیل کشاورزان باید از زمان برداشت کلزا و روشهای برداشت آن اطلاع داشته باشند تا بتوانند محصول را به صورت باکیفیت و با کمترین مقدار از ضایعات برداشت کنند.
اگر شما نیز یک کشاورز هستید، توصیه میکنیم که این نکات را در برداشت کلزا رعایت کنید تا بتوانید محصولی با کیفیت و سودآور داشته باشید.