گل‌های زرد کلزا در دشت‌های سرسبز مازندران که جلوه‌ای زیبا و چشم نواز ایجاد می‌کنند و نمادی از فصل بهار هستند، علاوه بر زیبایی، ارزش اقتصادی بالایی نیز دارند.
کلزا یک گیاه روغنی است که از آن در تولید روغن خوراکی، روغن صنعتی استفاده می‌شود. کشت کلزا در مازندران، به دلیل شرایط آب و هوایی مناسب، رونق خوبی دارد و بسیارپرطرفدار است. در این مقاله، به بررسی زمان کشت کلزا در مازندران، زمان برداشت کلزا در مازندران و میزان کشت کلزا در این استان خواهیم پرداخت. در ادامه دعوت می‌کنیم همراه نیاز گیاهان باشید.
بهترین زمان کاشت کلزا در مازندران
زمان کشت کلزا در استان مازندران به عوامل مختلفی مانند شرایط آب و هوایی، نوع خاک و رقم کلزا بستگی دارد. اما به طور کلی، زمان کاشت کلزا در مازندران از اواخر شهریور تا اوایل آبان ماه است. این زمان به این علت اهمیت دارد که کلزا بتواند از سرمای زمستانه جان سالم به در ببرد و در فصل بهار به خوبی رشد کند.
در ادامه عوامل مهم در زمان کاشت کلزا در مازندران را با هم بررسی می‌کنیم:
- شرایط آب و هوایی
کلزا به سرمای زمستانه مقاوم است، اما برای جوانه زدن به دمای حداقل پنج درجه سانتی‌گراد نیاز دارد. بنابراین، کاشت کلزا باید زمانی انجام شود که خطر سرمای ناگهانی زمستانه سپری شده باشد.
- نوع دانه کلزا
برخی از ارقام کلزا زودرس و برخی دیررس هستند. ارقام زودرس کلزا را می‌توان در اواخر شهریور ماه کاشت، اما ارقام دیررس کلزا باید در اوایل آبان ماه کشت شوند.
با این تفاسیر زمان دقیق کاشت کلزا در مازندران به عوامل ذکر شده بستگی دارد. اما به طور کلی، توصیه می‌شود که کلزا در مازندران بر اساس جدول زمان بندی زیر کاشته شود:
| نوع اقلیم آب و هوایی | بهترین زمان کشت کلزا در مازندران |
| مناطق کوهستانی | از 20 شهریور تا 30 مهر |
| مناطق میانبند | از اول مهر تا 15 آبان |
| مناطق دشت | از 5 مهر تا 25 آبان |
حال که از زمان مناسب کاشت کلزا مطلع شدید، در بخش بعدی به نکات مهمی اشاره می‌کنیم که بسیار کمک کننده هستند.
نکات کشت بهتر کلزا در مازندران
می‌دانیم که برداشت بیشتر بستگی به این دارد که چقدر نکات اصولی را هنگام کاشت رعایت کنیم، با پیروی از نکات زیر حتماً می‌توانید کشت بهتری داتشه باشید.
- بهتر است کلزا در زمین‌های صاف و هموار کاشته شود.
- فاصله بین ردیف‌های کاشت کلزا باید حداقل سی سانتی‌متر باشد.
- عمق کاشت بذر کلزا باید دو تا سه سانتی‌متر باشد.
- کلزا به خاک‌های حاصل‌خیز و زهکشی شده نیاز دارد. کاشت کلزا در خاک‌های سنگین و رسی می‌تواند باعث کاهش عملکرد محصول شود.
با رعایت نکات ذکر شده، می‌توان به عملکرد مطلوب کشت کلزا در مازندران دست یافت. برای آشنایی با تمام شیوه‌های کاشت کلزا پیشنهاد می‌کنیم به مقالۀ نام‌برده مراجعه کنید.
میزان برداشت کلزا در هر هکتار در مازندران
میزان تولید کلزا در مازندران در سال‌های اخیر به طور متوسط حدود نه هزار تن در سال بوده است. این میزان تولید نسبت به نیاز استان کافی نیست. بنابراین مازندران به واردات کلزا از سایر استان‌ها نیاز دارد.
میزان برداشت کلزا در مازندران طی سال‌های اخیر به طور متوسط حدود هزار کیلوگرم در هکتار بوده است. این میزان برداشت نسبت به سایر استان‌های کشور پایین‌تر است.
عوامل مختلفی مانند شرایط آب و هوایی، نوع خاک، رقم کلزا و مدیریت زراعی بر میزان برداشت کلزا در هر هکتار در مازندران تأثیر می‌گذارند.
در سال زراعی 1402-1401، میزان برداشت کلزا در مازندران به طور متوسط حدود 1200 کیلوگرم در هکتار بود. این افزایش برداشت به دلیل شرایط آب و هوایی مناسب، استفاده از ارقام پر محصول و مدیریت زراعی صحیح بود.
با توجه به افزایش قیمت خرید تضمینی کلزا، کشاورزان مازندرانی به کشت این محصول بیشتر توجه می‌کنند. این امر می‌تواند منجر به افزایش سطح زیر کشت و میزان برداشت کلزا در این استان شود.
عوامل زیر در افزایش میزان برداشت کلزا در مازندران موثر هستند:
- جهاد کشاورزی مازندران با ارائه توصیه‌های فنی به کشاورزان، تلاش می‌کند تا میزان برداشت کلزا در این استان را افزایش دهد.
- دولت با ارائه تسهیلات و حمایت‌های مالی، کشاورزان را به کشت کلزا تشویق می‌کند.
- افزایش قیمت خرید تضمینی کلزا، انگیزه کشاورزان برای کشت این محصول را افزایش می‌دهد.
با توجه به عوامل ذکر شده، انتظار می‌رود که میزان برداشت کلزا در مازندران در سال‌های آینده افزایش پیدا کند.
زمان برداشت کلزا در مازندران به چه عواملی بستگی دارد؟
زمان برداشت کلزا در مازندران معمولاً از اواخر اردیبهشت تا اوایل خرداد ماه است. این زمان به دلیل خشک شدن دانه‌ها و غلافها انتخاب شده است. با این وجود زمان دقیق برداشت کلزا به عوامل مختلفی مانند شرایط آب و هوایی، نوع خاک و رقم کلزا بستگی دارد که در ادامه به بررسی آنها می‌پردازیم:
- شرایط آب و هوایی
بارش‌های زیاد در زمان برداشت کلزا می‌تواند باعث ایجاد کپک در دانه‌های کلزا شود. بنابراین، بهتر است برداشت کلزا در روزهایی انجام شود که هوا آفتابی و خشک باشد.
- نوع خاک
خاک‌های سنگین و رسی باعث می‌شود که کلزا دیرتر برسد. بنابراین، در این نوع خاک‌ها، برداشت کلزا باید دیرتر انجام شود.
- رقم کلزا
زمان برداشت کلزا در ارقام مختلف آن متفاوت است، چون برخی از ارقام کلزا زودرس هستند، در حالی‌که برخی دیگر دیررس به شمار می‌آیند.
تشخیص زمان برداشت کلزا در مازندران
زمان دقیق برداشت کلزا در مازندران را می‌توان با توجه به علائم رسیدگی کلزا به راحتی تشخیص داد:
- دانه‌های کلزا باید به رنگ زرد روشن درآیند.
- غلافها باید خشک شده باشند.
- غلافها باید به راحتی شکسته شوند.
- حدود نود درصد از دانه‌ها باید رسیده باشند.
توصیه می‌شود در تشخیص رسیده بودن کلزا برای برداشت به نکات مهم زیر دقت شود:
- بهتر است کلزا را در روزهای آفتابی و خشک برداشت کرد. در این حالت، تشخیص علائم رسیده بودن کلزا آسان‌تر است.
- بهتر است کلزا را در چندین نقطه از مزرعه بررسی کرد تا از رسیده بودن کلزا در کل مزرعه اطمینان حاصل شود.
- برداشت کلزا قبل از رسیدن کامل باعث کاهش عملکرد محصول می‌شود. در این حالت، دانه‌ها هنوز به اندازه کافی رشد نکرده‌اند و وزن کافی ندارند.
- برداشت کلزا پس از رسیدن کامل باعث ریزش دانه‌ها می‌شود. در این حالت، غلافها خشک شده‌اند و دانه‌ها به راحتی از غلافها جدا می‌شوند.
با تشخیص صحیح علائم رسیده بودن کلزا، می‌توان از کاهش عملکرد و کیفیت محصول جلوگیری کرد.
نکات مهم در زمان برداشت کلزا در مازندران
نکاتی که در ادامه به آنها می‌پردازیم، باعث می‌شوند برداشت بهتری را تجربه کنید و از هدر رفت محصولات جلوگیری کنید.
- بهتر است کلزا به صورت کامل برداشت شود. باقی ماندن دانه‌های کلزا در زمین باعث کاهش عملکرد محصول در سال آینده می‌شود.
- دانه‌های کلزا باید بلافاصله پس از برداشت خشک شوند. این کار از فاسد شدن دانه‌ها جلوگیری می‌کند.
- برداشت زود هنگام کلزا باعث کاهش عملکرد محصول می‌شود.
- برداشت دیر هنگام کلزا باعث ریزش دانه‌ها و کاهش عملکرد محصول می‌شود.
- برداشت غیر اصولی کلزا باعث کاهش کیفیت محصول می‌شود.
نحوه برداشت کلزا در مازندران
همان‌طور که می‌دانید برداشت کلزا به دو روش دستی و مکانیزه انجام می‌شود. برداشت دستی اغلب برای زمین‌های کوچک است که اتفاقاً زحمت بیشتری هم دارد و برای زمین‌های بزرگ حتماً باید برداشت توسط ماشین‌های مخصوص انجام شود. در ادامه این دو روش را بررسی می‌کنیم.
مراحل برداشت کلزا با کمباین
کلزا در مارندران معمولاً با استفاده از کمباین برداشت می‌شود. در این روش، دانه‌های کلزا از غلافها جدا می‌شوند و به صورت مستقیم وارد کامیون‌های حمل بار می‌شوند.
- تنظیم کمباین برای برداشت کلزا
در این مرحله، تنظیمات کمباین برای برداشت کلزا انجام می‌شود. این تنظیمات شامل تنظیم فاصله بین تیغه‌های برداشت، تنظیم سرعت کمباین و تنظیم سرعت چرخش غلطک‌ها است.
- برداشت کلزا
در این مرحله، کمباین در مزرعه حرکت می‌کند و دانه‌های کلزا را از غلافها جدا می‌کند.
- تخلیه دانه‌های کلزا
در این مرحله، دانه‌های کلزا از کمباین خارج می‌شوند و به صورت مستقیم وارد کامیون‌های حمل بار می‌شوند. در بخش بعدی، برداشت کلزا به روش دستی را توضیح می‌دهیم.
مراحل برداشت کلزا به روش دستی
در صورت عدم دسترسی به کمباین، می‌توان کلزا را به روش دستی برداشت کرد. در این روش، بوته‌های کلزا با دست برداشت می‌شوند و سپس دانه‌ها از غلافها جدا می‌شوند.
- برداشت بوته‌های کلزا
در این مرحله، بوته‌های کلزا با دست از زمین برداشت می‌شوند.
- جدا کردن دانه‌ها از غلافها
در این مرحله، دانه‌ها از غلافها جدا می‌شوند. این کار می‌تواند با استفاده از دستگاه‌های خرمن کوبی دستی یا به صورت دستی انجام شود.
- خشک کردن دانه‌ها
در این مرحله، دانه‌ها باید خشک شوند. این کار می‌تواند در آفتاب یا در دستگاه‌های خشک کن انجام شود.
نتیجه گیری
کلزا یک محصول مهم در مازندران است که می‌تواند نقش مهمی در تأمین روغن مورد نیاز استان داشته باشد. با توجه به مزایای کشت کلزا، ضروری است که اقدامات لازم برای افزایش سطح زیر کشت و میزان تولید این محصول در استان انجام شود.
آیا شما هم دوست دارید که از کاشت کلزا در مازندران به درآمد دلخواهتان برسید؟ اگر پاسخ شما مثبت است، کلزا را به عنوان محصولی برای کشت در سال آینده در نظر بگیرید. دعوت می‌کنیم، اگر سوالی دارید که پاسخ آن در مقاله نبوده یا نظری دارید که می‌خواهید با ما به اشتراک بگذارید، حتماً به بخش دیدگاه‌ها مراجعه کنید.
