چغندرقند، به‌عنوان یکی از مهم‌ترین محصولات زراعی شناخته می‌شود. این گیاه، بنا بر اهمیتی که در تولید قند و شکر دارد، بسیار مورد توجه بوده و بسیاری از کشاورزان اقدام به کاشت آن در مزارع خود می‌کنند. بااین‌حال، گاهی در رشد آن‌ها مشکلاتی پیش می‌آید که باعث نگرانی زارعان می‌شود.
اما علت رشدنکردن چغندر قند چه می‌تواند باشد؟ اگر شما هم به‌دنبال‌داشتن محصولی پربار و با کیفیت هستید، پس در ادامه با ما همراه باشید تا علاوه بر ذکر عوامل پدیدآورندهٔ مشکلات رشدی چغندرها، راهکارهایی برای برطرف‌کردن آن نیز، ارائه دهیم.
| چکیده چغندرقند یکی از محصولات زراعی مهم در صنعت قند و شکر است. این گیاه، بنا بر دلایلی مثل بیماری‌ها و آفات، کمبود نور، آبیاری بیش از حد، مناسب نبودن خاک، برداشت زودهنگام، شرایط آب‌وهوا و…..دچار عدم رشد می‌شود. با استفاده از راهکارهایی مثل کنترل آفات و بیماری‌ها، شخم‌زدن، انتخاب بذر مناسب، برداشت به‌موقع و….از ایجاد این مشکل، جلوگیری نمایید. |
علت رشد نکردن چغندر قند چیست؟
رشد خوب و باردهی فراوان چغندرقند، یکی از رویاهای کشاورزانی است که اقدام به کاشت آن در زمین‌های خود کرده‌اند. اما برخی از عوامل مثل خاک نامناسب، نور کم، شرایط اقلیمی و آب‌وهوا، بیماری و آفات، وجود علف هرز، آبیاری زیاد، برداشت زودهنگام، انتخاب بذر و نوع نامناسب چغندرقند و….باعث عدم رشد این گیاه و کوچک ماندن آن می‌شود. حال به‌اتفاق هم به بررسی این موارد مشکل‌ساز و همچنین راه‌حل رفع آن‌ها، خواهیم پرداخت:
- خاک نامناسب
- کمبود مواد مغذی
- نور کم
- شرایط اقلیمی و آب‌وهوا
- بیماری و آفات
- علف هرز
- آبیاری زیاد
- برداشت زودهنگام
- انتخاب بذر و نوع نامناسب چغندرقند
تاثیر خاک نامناسب در رشد نکردن چغندرقند
خاک یکی از عوامل بسیار مهم در رشد و پرورش گیاهان از جمله چغندرقند است. این گیاه، در خاک‌هایی که سنگین و چسبنده بوده و همچنین فاقد زهکشی مناسب هستند، فرصت رشد و نمو پیدا نمی‌کند.
همچنین کمبود عناصری مثل نیتروژن، فسفر و پتاسیم در آن نیز باعث بروز مشکل در چغندرقند، می‌شود. جالب است بدانید که PH نامناسب خاک‌ها، جذب این عناصر را مختل خواهد کرد.
راه‌حل:
یکی از کودهای بسیار کاربردی برای اصلاح ساختار خاک «هیومیک اسید برای چغندر قند» است که می‌تواند در تنظیم Ph و بهبود زهکشی خاک و همین‌طور افزایش جذب مواد مغذی توسط گیاه مؤثر باشد.
قبل از کاشت چغندر قند، کشاورزان باید خاک را از جهت زهکشی و زیرساختی آماده کنند. همچنین با آزمایش و بررسی خاک، کمبود عناصر مورد نیاز برای رشد گیاه را یافته و با افزودن کودهای مناسب، این کمبودها را برطرف سازند.
نقش کمبود مواد مغذی در رشد نکردن چغندر
یکی دیگر از دلایل عدم رشد چغندر قند کمبود مواد مغذی در خاک است. برای رشد بهتر چغندر قند استفاده از کودهای کامل که حاوی عناصر اصلی مانند نیتروژن و پتاسیم باشند لازم و ضروری است. در صورت کمبود این عناصر رشد گیاه کم و یا حتی متوقف می‌شود.
راه‌حل:
برای غنی‌سازی خاک باید از کودهای کامل که تمامی عناصر مورد نیاز گیاه چغندر قند برای رشد بهتر را دارند استفاده کرد. برای آشنایی بیشتر با این کودها و نکات مصرف آن‌ها مطلب «کود برای رشد چغندرقند» را مطالعه کنید.
تاثیر نور کم
کمبود نور خورشید، یکی دیگر از عوامل در عدم رشد چغندرقند است. این گیاه، برای تکامل رشدی خود، به حداقل شش ساعت دریافت نور نیاز دارد. اگر این انرژی به‌اندازه کافی به چغندر نرسد، شاید برگ‌هایش بزرگ‌تر شوند؛ اما ریشه‌های آن فرصت نمو پیدا نخواهد نکرد.
راه‌حل:
برای کاشت چغندر قند، باید مکانی را انتخاب کرد که زاویه تابش نور خورشید در آن مناسب باشد. همچنین آن مکان به‌وسیله درختان بزرگ و سایه‌اندازها، احاطه نشده باشد. علاوه بر این، زمان کشت گیاه نیز بسیار مهم است؛ به عبارتی دیگر، گیاه را در فصل‌هایی که نور در آن‌ها بیشتر است و روزهای طولانی‌تری مثل اوایل بهار دارند، بکارید.
تاثیر شرایط اقلیمی و آب‌وهوا
شرایط آب‌وهوایی تأثیر بسیار زیادی بر رشد چغندر قند دارد. این گیاه، در آب‌وهوای بسیار سرد و یا بسیار گرم، نمی‌تواند به‌خوبی رشد کند و دمای زیاد و یا خیلی کم باعث کوچک ماندن و چوبی شدن بافت آن، می‌شود. دماهای مناسب برای پرورش چغندرقند، بین 10 تا 19 درجه سانتیگراد است.
راه‌حل:
تنها راه‌حل برای رفع این مشکل، کاشتن چغندرقند در آب‌وهوایی با دمای مناسب است. مثل اوایل بهار تا تابستان.
نقش بیماری و آفات در عدم رشد چغندرقند
وجود آفات (شته‌ها، مگس‌های ریشه‌ای و….) و انواع بیماری‌ها (بیماری‌های قارچی، باکتریایی و….)، همواره یکی از مشکلات بزرگ کشاورزان بوده است. این دو عامل که نقش بسیار مهمی هم در عدم رشد چغندرقند دارند، باعث کاهش عملکرد گیاه و افت کیفیت محصول می‌شوند.
راه‌حل:
قدم اول برای جلوگیری از این مشکل دردسرساز، انتخاب و کاشت بذرهای مقاوم به بیماری است. در وهله دوم شناسایی به‌موقع آفات و بیماری‌ها و همچنین استفاده از آفات کش، قارچ‌کش و باکتری‌کش‌ها مانند کود گوگرد، از اهمیت بسیاری برخوردار هستند.
کود گوگرد باعث ضدعفونی خاک و دفع آفات و حشرات موجود در آن می‌شود که برای آشنایی بیشتر می‌توانید به مقاله «کود گوگرد برای چغندر قند» مراجعه نمایید.
نقش علف هرز در رشد ناقص چغندرقند
یکی دیگر از علت رشدنکردن چغندر قند، وجود علف‌های هرز است. این علف‌ها که رقیب اصلی چغندرها هستند، تمامی مواد و عناصر غذایی مورد نیاز گیاه، مثل آب و غیره را مصرف کرده و باعث کاهش عملکرد و رشد آن، خواهد شد.
راه‌حل:
برای کمک به رشد بهتر چغندر قند، باید از روش‌های کنترل علف‌های هرز، مثل شخم‌زدن، استفاده از علف‌کش‌ها، کشت متراکم و….استفاده کرد.
آبیاری زیاد
گرچه چغندرقند برای رشد نیاز به آب دارد، اما آبیاری بیش از حد باعث عدم رشد و کوچک ماندن آن می‌شود. همچنین این عمل، می‌تواند باعث پوسیدگی ریشه گیاه شده و امکان بروز بیماری‌های قارچی و لکه برگی را بیشتر کند. علاوه بر این، بافت چغندر را نیز چوبی و غیرقابل‌خوردن می‌کند؛ بنابراین آبیاری چغندرقند امری بسیار مهم است که در صورت رعایت نکات اصولی موفقیت در کشت محصول را تضمین می‌کند.
راه‌حل:
توجه داشته باشید که تنها در شرایطی که ۲ سانتی‌متری بالای خاک خشک، اقدام به آبیاری گیاه نمایید. اجازه ندهید که تجمع رطوبت زیاد در خاک باعث پوسیده‌شدن ریشه و بروز بیماری‌های قارچی شود. همچنین از توصیه‌های مقالۀ «آبیاری چغندر قند» استفاده کنید تا با انتخاب بهترین سیستم آبیاری، بهره وری را افزایش دهید.
برداشت زودهنگام
چغندرها به طور معمول، بین ۵۰ تا ۶۵ روز زمان نیاز دارند تا بتوانند به طور کامل بالغ شوند. اگر زودتر از تاریخ موعود، اقدام به چیدن آن نمایید، به دلیل عدم رشد کافی، اندازه آن کوچک می‌شود. به همین دلیل از کیفیت لازمی که انتظارش را دارید برخوردار نخواهد شد.
راه‌حل:
برای داشتن یک چغندرقند باکیفیت و مناسب، باید اجازه دهید که این محصول به طور کامل بالغ شود. به عبارتی دیگر، زمان لازم یعنی ۵۰ تا ۶۵ روز را برای رشد بهتر آن، صبر کنید و سپس می‌توانید محصولات خود را برداشت نمایید.
انتخاب بذر و نوع نامناسب چغندرقند
برخی از بذرها، مقاومت بسیار پایین‌تری نسبت به سایر گونه‌ها، در برابر عواملی مثل شرایط محیطی، آفات، بیماری‌ها و…..دارند. در نتیجه با کوچک‌ترین ناملایماتی دچار کاهش عملکرد و ناتوانی در رشد کافی می‌شوند.
راه‌حل:
انتخاب بذر مناسب می‌تواند یکی از بهترین راه‌حل‌ها برای برطرف‌کردن این مشکل باشد. بذر چغندرقند باکیفیت، به طور معمول با آب‌وهواهای خاص سازگار بوده و از توانایی بالایی در مقابله با انواع بیماری قارچی و میکروبی و همچنین آفات، برخوردار است.
سخن پایانی
چغندرقند یکی از محصولات زراعی است که به دلیل استفاده از آن در صنایع تولید قند و شکر، از اهمیت بالایی برخوردار شده و کشاورزان اقدام به کشت این گیاه، در مزارع خود می‌کنند. اما گاهی، در تکامل رشدی آن‌ها مشکلاتی نگران‌کننده برای زارعان پیش می‌آید.
علت رشدنکردن چغندر قند را می‌توان در عواملی مانند آبیاری بیش از حد، علف هرز، کمبود نور، نامناسب‌بودن خاک و….جستجو کرد. با آگاهی از این دلایل و راهکارهای رفع آن، می‌توانید از خراب‌شدن محصول خود جلوگیری کنید.
مطالب مرتبط
| رشد بهتر چغندر قند و درشت‌تر شدن غده‌ها با استفاده از کودهای کامل تضمین می‌شود. در واقع این کودها با تأمین مواد مغذی مورد نیاز گیاه به رشد بهتر و حجیم‌تر شدن غده‌های چغندرقند کمک می‌کنند. در مقاله «کود سه بیست برای چغندر قند» یکی از بهترین کودهای npk را به همراه روش مصرف و نکات مربوط به آن معرفی کرده‌ایم. آشنایی با روش‌های کاشت و برداشت چغندرقند به شما کمک می‌کند تا با کمترین مشکل، محصول خود را آماده و به بازار عرضه کنید. ما در مقاله «روش‌های کاشت چغندرقند» به طور مفصل به این مقوله پرداخته‌ایم. |
سؤالات متداول
دماهای مناسب برای پرورش چغندرقند، بین 10 تا 19 درجه سانتیگراد است.
چغندرها به طور معمول، بین ۵۰ تا ۶۵ روز زمان نیاز دارند تا بتوانند به طور کامل بالغ شوند.
برخی از عوامل مثل خاک نامناسب، نور کم، شرایط اقلیمی و آب‌وهوا، بیماری و آفات، وجود علف هرز، آبیاری زیاد، برداشت زودهنگام، انتخاب بذر و نوع نامناسب چغندرقند و….باعث عدم رشد این گیاه و کوچک ماندن آن می‌شود.
