پنجه زنی یکی از مراحل بسیار مهم در رشد گندم است که تغذیه گیاه در این دوره و استفاده از کود مناسب برای پنجه زنی گندم میتواند در افزایش تناژ و برداشت محصولی با کیفیت بالا بسیار موثر باشد؛ به شرطی که در کود دهی درست عمل کنید و طبق اصول پیش بروید!
در این مقاله میخواهیم در خصوص اهمیت پنجه زنی و بهترین کود برای پنجه زنی گندم صحبت کنیم. با ما همراه باشید.
خلاصهای از این مقاله هر بوته گندم شامل یک ساقه اصلی و چندین ساقه فرعی است که به سایر ساقهها، پنجۀ گندم گفته میشود که پس از مرحله سه تا چهار برگی رشد میکند. گندم دیم 3 تا 6 هفته و گندم آبی 2 تا 5 هفته پس از کاشت شروع به پنجه زنی میکنند. بهترین کود برای پنجه زنی گندم کودی است که بتواند تعداد پنجهها را افزایش دهد و به سبزینگی و سلامت پنجههای گندم کمک کند. کود فست گرو کرافت و گلدن گرو کرافت به دلیل عناصر مغذی مهمی که دارند، تاثیر مستقیم در تکثیر پنجههای گندم میگذارند. این کودها به دو روش آبیاری و محلول پاشی قابل استفاده هستند. |
بهترین کود برای پنجه زنی گندم چیست؟
استفاده از کود برای پنجه زنی گندم بهعنوان یکی از عوامل مهم در کیفیت و عملکرد محصول، اهمیت دارد. با توجه به نیازهای گندم، بهتر است از کودی استفاده کنید که عناصری مانند نیتروژن، فسفر، پتاسیم و سایر مواد مغذی را داشته باشد. در ادامه به سراغ معرفی دو کود کاربردی میرویم.
فست گرو کرافت
فست گرو را به عنوان کود محرک رشد میشناسیم. فست گرو کرافت یک کود مایع ساخت کشور آلمان است که با فناوری جذب سریع فرموله شده است.
این کود از هر سه عنصر نیتروژن، فسفر و پتاسیم به میزان 20 درصد دارد؛ علاوه بر آن دارای آمینو اسید، فولویک اسید، آهن، روی، منگنز، بور، مس و جلبک دریایی است.
برای پنجهزنی در گندم، انتقال صحیح عناصر غذایی از ریشه به ساقه ضروری است. این کود نقش موثری در انتقال مواد غذایی در سرتاسر گیاه دارد و فرایند رشد گیاه را آسان میکند. از فواید این کود میتوانیم به این موارد هم اشاره کنیم:
- 20 درصد نیتروژن این کود باعث افزایش تعداد پنجههای بارور و افزایش سطح برگ میشود.
- در مریستمها (نقاط رشد ساقه و ریشه)، فسفر باعث تحریک تقسیم سلولی و رشد پنجهها میشود.
- پتاسیم در این محصول، مسئول تنظیم اسمزی، باز و بسته شدن روزنهها، و انتقال مواد غذایی در گیاه است.
- روی در این کود به فعالسازی هورمونهای رشد (اکسینها) که در تقسیم سلولی پنجهها نقش دارند، کمک میکند.
- بور نیز تأثیر مستقیم در تحریک رشد پنجههای جدید دارد.
- فولویک اسید و جلبک دریایی در این کود تحمل گیاه را در برابر کمآبی، سرما و شوری افزایش میدهند و از ریزش پنجهها جلوگیری میکنند.
- کربن آلی این کود سبب بهبود ساختار خاک وباعث حفظ بهتر رطوبت و افزایش دسترسی ریشه به عناصر غذایی میشود.
- آمینو اسیدهای این کود به تسریع تقسیم سلولی، افزایش متابولیسم نیتروژن و بهبود فتوسنتز کمک میکند.
-
کود فست گرو کرافت850.000 تومان–3.400.000 تومان
این کود کاربردی برای هر دو نوع گندم دیم و آبی مناسب است. برای آشنایی بیشتر با این کود بر روی محصول کلیک کنید.
کود گلدن گرو کرافت
گلدن گرو کرافت را میتوانیم یک کود چند منظوره بنامیم چرا که این کود علاوه بر تأمین نیتروژن، فسفر و پتاسیم میتواند ریزمغذیها را تأمین کند. عناصری مثل کلسیم، آهن، روی، بور، روی، مس، منگنز، منیزیم و هورمونهای رشد این کود را متمایز از بقیه محصولات کردهاند.
مجموعۀ این عناصر میتوانند انرژی فراوانی را برای گندم فراهم کنند تا پنجههای گندم به سرعت رشد کنند. همچنین بارها دیدهایم در مزارع گندم کمبود مواد مغذی باعث شده گندم پنجه کمی بدهد. با این کود مشکل کمبود عناصر مغذی به راحتی حل خواهد شد.
از مزایای دیگر این کودها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- تأمین هورمونهای رشد مورد نیاز گندم مثل اکسین، جیبرلین، سایتوکینین، آبسیزیک اسید و…
- افزایش جذب عناصر از طریق ریشه گیاه
- تنظیم آب در گیاه گندم
- افزایش حاصلخیزی و بهبود بافت خاک
- انتقال عناصر غذایی کم تحرک مثل کلسیم، روی و بور
- تقویت دیواره سلولی گندم و پیشگیری از بروز آفات
- افزایش مقاومت گیاهان در برابر تنشهای محیطی و بیماریها
- آزادسازی عناصر بلوکه شده در خاک
- افزایش فتوسنتز و سبزینگی گندم
- تاثیر بر ریشه دهی بهتر گندم
- بهبود فعالیتهای آنزیمی گیاه
-
کود گلدن گرو کرافت910.000 تومان–3.640.000 تومان
با توجه به این توضیحات، گلدن گرو انتخاب مناسبی برای دوران پنجه زنی گندم است. اگر میخواهید ترکیبات دقیق این کود را مشاهده کنید و مقدار مصرف آن را بدانید، حتماً به صفحه محصول در بالا مراجعه کنید.
معرفی مرحله پنجه زنی گندم
هر بوته گندم شامل چندین ساقه است و شامل یک ساقه اصلی و چندین پنجه میشود. ساقه اولیه که از خاک بیرون میآید بهعنوان «ساقه اصلی» و سایر ساقهها به نام «پنجه» شناخته میشوند.
نخستین پنجه زنی با باز شدن کامل سه برگ روی ساقه اصلی رخ میدهد. پنجه زنی در گندم پس از رسیدن به مرحله ۳ تا ۴ برگی آغاز میشود و هر پنجهای که در شرایط رشد و نمو مناسب قرار دارد، میتواند یک خوشه تولید کند.

پنجهها در شرایط طبیعی بیش از ۷۰ درصد عملکرد دانه گندم را تشکیل میدهند. مراحل پنجه زنی گندم خیلی ساده است. پنجه زنی با شرایط محیطی مختلف سازگار است و در صورت فراهم بودن شرایط رشد و نمو مناسب، عملکرد پنجهها بیشتر میشود.
سوالی که از ما پرسیده میشود این است که زمان شروع پنجه زنی گندم کی است؟ این زمان در گندم دیم و آبی متغیر است.
- زمان شروع پنجه زنی گندم دیم: پنجه زنی در گندم دیم معمولاً حدود 3 تا 6 هفته پس از کاشت آغاز میشود. در شرایطی که آب و هوا بسیار گرم و خشک باشد و رطوبت کافی وجود نداشته باشد، پنجهزنی به تأخیر میفتد.
- زمان شروع پنجه زنی گندم آبی: در گندم آبی، پنجه زنی کمی زودتر شروع میشود، معمولاً حدود 2 تا 5 هفته پس از کاشت این اتفاق میفتد چرا که آب در دسترس گیاه است. تعداد پنجه ها نیز به دلیل تامین آب بهتر در مقایسه با گندم دیم بیشتر است.
اگر شرایط رشد و نمو ضعیف باشد یا رطوبت و مواد غذایی کم باشد، قدرت پنجه زنی هم کاهش مییابد. بهطورکلی با تشکیل پنجههای زیاد در شرایط مساعد، تناژ گندم نیز افزایش مییابد.
پنجه علفی! مفید است یا مضر؟
پنجه زنی بیش از حد ممکن است باعث تولید پنجههای علفی شود. پنجههای علفی به سنبله بارور تبدیل نمیشوند و فقط منابع انرژی گندم را هدر میدهند.
این پنجهها سبب کاهش فتوسنتز، کاهش جریان هوا و افزایش رطوبت در سطح مزرعه میشود. این شرایط باعث رشد قارچها و بیماریهای برگ و ساقه مانند زنگ زرد، فوزاریوم و سپتوریا در مزرعه است.
نکته: مصرف بیش از حد اوره (نیتروژن) در مرحله پنجهزنی باعث تولید پنجههای علفی میشود و علاوه بر کاهش تناژ گندم، هزینههای کود دهی هم مفید واقع نمیشود. از مصرف زیاد نیتروژن در مرحله پنجهزنی پرهیز کنید!
در مرحله پنجه زنی گندم چه عناصری حیاتی هستند؟
اکنون که به اهمیت مرحله پنجه زنی گندم پی بردهاید بهتر است بدانید یکی از پارامترهای بسیار مهم در انتخاب بهترین کود افزایش تناژ گندم رفع تمام نیازهای غذایی گیاه در این مرحله است. در مرحله پنجه زنی، گیاه گندم به عناصر مغذی زیر نیاز دارد:
- عناصر ریز مغذی
عناصر ریز مغذی (micronutrients) یا عناصر غذایی فرعی، عناصری هستند که گیاهان برای رشد و توسعه به آنها نیاز دارند اما در مقادیرشان نسبت به عناصر اصلی کمتر است.
این عناصر شامل آهن (Fe)، روی (Zn)، منگنز (Mn)، مس (Cu)، بور (B)، مولیبدن (Mo)، کلر (Cl) و نیکل (Ni) میشوند. عناصر ریزمغذی برای تشکیل برخی از آنزیمها و هورمونها یا برای انجام فرآیندهای گیاهان ضروری هستند. بهعنوانمثال روی برای فعالیت برخی از آنزیمهای گیاهی و تنظیم رشد و توسعه گیاهان لازم است یا آهن در فرایند فتوسنتز نقش بسیار مهمی را بر عهده دارد.
- فسفر
فسفر یکی از عناصر غذایی اصلی گیاهان است که برای رشد و توسعه ریشهها، پنجهها و دانههای گندم ضروری میباشد.
- نیتروژن
نیتروژن عنصری است که برای رشد گیاهان بسیار حیاتی است. این عنصر برای تشکیل پروتئینها و سایر ترکیبات زیستی ضروری بوده و بهعنوان یکی از اصلیترین عناصر محدود کننده رشد گیاهان محسوب میشود.
- پتاسیم
پتاسیم یکی از مهمترین عناصر غذایی است که برای افزایش حجم و وزن دانههای گندم موثر است. استفاده از کودهای حاوی پتاسیم به خصوص در مراحل نهایی سبب افزایش تناژ گندم شود.

بنابراین بسیار ضروری است از قویترین کود مایع گندم در مرحله پنجه زنی استفاده کنید و این کود باید عناصر مغذی ذکر شده را دارا باشد.
سایر عوامل تأثیر گذار در افزایش پنجه زنی گندم
پنجههای بیشتر و قویتر به معنای افزایش تراکم سنبلههای بارور و در نتیجه افزایش عملکرد در هکتار است. عواملی که بر پنجه زنی گندم تأثیر میگذارند عبارتاند از:
- اثر میزان بذر بر پنجهزنی
اگر مقدار بذر در واحد سطح زیاد باشد، گیاهان برای جذب نور و مواد غذایی رقابت بیشتری خواهند داشت، در نتیجه تعداد پنجههای تشکیلشده کاهش مییابد.
- اثر شرایط جوی بر پنجهزنی
دمای مناسب برای پنجهزنی گندم بین 10 تا 18 درجه سانتیگراد است. چنانچه هوا بسیار سرد یا بسیار گرم شود تعداد پنجهها کمتر از حد عادی میشود.
- اثر رطوبت بر پنجهزنی
اگر خاک کمبود رطوبت داشته باشد، تقسیم سلولی و رشد پنجهها کاهش مییابد. علاوه بر آن، رطوبت بیش از حد باعث افزایش بیماریهای قارچی و کاهش اکسیژن خاک میشود که پنجهزنی را مختل میکند.
- اثر تاریخ کاشت بر پنجهزنی
اگر گندم را زودهنگام بکارید باعث فراهم شدن فرصت بیشتر برای پنجهزنی میشود. اگر با تاخیر اقدام به کاشت گندم کنید ممکن است فرصت پنجهزنی کاهش یابد.

- اثر آفات و بیماریها بر پنجهزنی
آفات مانند شتهها و تریپسها در مزرعه گندم باعث ضعیف شدن بوته و کاهش قدرت پنجهزنی میشوند. بیماریهایی مانند زنگ زرد و سفیدک سطحی باعث کاهش رشد و تضعیف پنجهها میشوند.
برای پیشگیری از قارچها و بیماریهای گندم، پیشنهاد میکنیم مقالۀ ذکر شده را مطالعه کنید تا با بهترین راهکارها آشنا شوید.
- اثر عمق کاشت بر پنجهزنی
کاشت خیلی عمیق (بیش از 6 سانتیمتر) باعث کاهش قدرت جوانهزنی و ضعیف شدن بوته میشود، که پنجهزنی را کاهش میدهد.
کاشت خیلی سطحی (کمتر از 2 سانتیمتر) باعث حساسیت گیاه به کمآبی و تنشهای محیطی میشود.
با رعایت این نکات، تعداد و کیفیت پنجههای گندم افزایش یافته و محصول نهایی مزرعه نیز بیشتر میشود.
خرید کود مخصوص پنجه زنی گندم
شما میتوانید با مراجعه به فروشگاه اینترنتی نیاز گیاهان، بهترین کود برای افزایش پنجه زنی گندم را در بسته بندی متنوع 5 لیتری و 1 لیتری سفارش دهید.
سخن پایانی
پنجه زنی گندم بهعنوان یکی از مراحل مهم در تولید گندم میتواند کیفیت و کمیت محصولات را بهبود بخشیده و کاهش هزینههای برداشت و جمعآوری محصولات را تضمین کند. برای به دست آوردن بهترین نتیجه باید به مراحل پنجه زنی گندم، شرایط خاک و نوع گندم توجه کنید.
کودهای فست گرو کرافت و گلدن گرو کرافت بهعنوان یک کود کامل و تقویتی توانستهاند با تأثیرات بینظیری که بر رشد گندم میگذارند به یکی از محبوبترین گزینهها برای باغداران و کشاورزان تبدیل شوند.
با سلام لطفا جزئیات و مشخصات کامل کود ک شامل چ عناصری با چ میزان و درصد توصیح دهید و همچنین قیمت کود هم لطف فرمایید اعم از ی لیتری ۵لیتری علیالخصوص ۲۰لیتری
سلام جناب میر احمدی.
مقاله “کود کامل ده ایکس شوک” رو مطالعه کنید تمام جزئیات نوشته شده.
برای اطلاع از قیمت کود و ثبت سفارش میتونید از طریق صفحه خرید کود ده ایکس شوک اقدام کنید.
ان شالله در آینده نزدیک سفارش میدم
سلام دوست عزیز
ما در خدمتتون هستیم
چهموقع ازسال از کود ۱۰ایکس استفاده کنیم وچه مقدار
سلام جناب نورالدین. در زمان رشد گندم و همچنین مرحله ساقه رفتن از کود ده ایکس شوک استفاده کنید. مقدار مصرف کود در روش آبیاری بین 5 تا 10 لیتر در هر هکتار است.