بهترین راه مبارزه با سرمازدگی درختان پسته در اوج سرما

گیاهان در برابر سرماهای زمستان و بهار می‌توانند دچار خسارت شوند. شدت این خسارت بسته جنس و گونه گیاهان و درختان می‌تواند متفاوت باشد. درختان پسته نیز از این قاعده مستثنی نبوده و در شرایطی دچار خسارت خواهند شد. در این مقاله قصد داریم به بحث سرمازدگی پسته و عوامل موثر در آن بپردازیم. از شما دعوت می‌کنیم تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.

علت سرمازدگی پسته چیست؟

زمانی که درختان پسته در مراحل حساس رشدی تحت تاثیر دماهای پایین‌تر از حد تحمل (غالبا منفی) قرار می‌گیرند دچار خسارت‌هایی از جمله ریزش گل و گلبرگ‌ها، سیاه شدن و تنک شدن خوشه‌ها و همچنین پیچیدگی و بدشکلی برگ‌ها می‌شوند. به این فرایند سرمازدگی درختان پسته گفته می‌شود.

فصل‌های پرخطر سرمازدگی درختان پسته

دو فصل زمستان و بهار احتمال بیشترین خسارت سرمازدگی به باغات پسته وجود دارد. در فصل زمستان کاهش شدید دما می‌تواند باعث خسارت به باغات شود و در فصل بهار تغییرات ناگهانی دما مانند سرمای دیررس بهاره می‌تواند به باغداران پسته خسارت وارد کند.

•  فصل زمستان

در این فصل اگرچه درختان خواب هستند اما همچنان نسبت به کاهش شدید دما حساس هستند این مورد به خصوص پس از رفع نیاز سرمایی درختان پسته بیشتر می‌شود.

•  فصل بهار

در این فصل به دلیل بیداری درختان، حساسیت جوانه‌ها و گل‌های آن‌ها نسبت به دماهای پایین افزایش پیدا می‌کند و معمولا دماهای منفی در ماه‌های اسفند و فروردین می‌تواند باعث خسارت سرمازدگی در باغات پسته شود.

کدام ارقام پسته بیشتر دچار سرمازدگی می‌شوند؟

سرمازدگی درخت پسته معمولاً ارقام زودگل و حساس‌تر را بیشتر درگیر می‌کند. برخی از ارقام معروف پسته که نسبت به سرمازدگی حساسیت بیشتری دارند شامل موارد زیر هستند:

1. رقم اکبری: یکی از ارقام تجاری و حساس به سرما است که در برابر سرماهای دیررس بهاره آسیب‌پذیرتر است.
2. رقم احمد آقایی: به دلیل زودگل بودن، این رقم نیز در معرض خطر سرمازدگی بهاره قرار دارد.
3. رقم کله قوچی: این رقم نیز نسبت به سرما حساسیت دارد و در فصل بهار ممکن است تحت تاثیر سرماهای ناگهانی آسیب ببیند.

این ارقام به دلیل دوره گلدهی زودتر و حساسیت بیشتر به دماهای پایین، بیشتر در معرض سرمازدگی بهاره هستند.

در ایران، مناطقی مانند رفسنجان، قزوین، سبزوار، یزد، فارس، و سمنان به دلیل تغییرات ناگهانی دما در فصل بهار و زمستان، بیشتر در معرض سرمازدگی پسته قرار دارند.

درخت پسته در چه دمایی سرما می‌زند؟

مراحل رشد درختان پسته نسبت به سرما تحمل متفاوتی دارند و هرچه به سمت بهار و شکوفایی درختان پیش می‌رود حساسیت درختان نسبت به سرما افزایش پیدا می‌کند به طوری که حساس‌ترین مرحله رشدی درختان نسبت به سرما مرحله ابتدای شکل‌گیری میوه یا میوه فندقی است. در ادامه در جدول زیر دماهای خسارت‌زا در درختان پسته آورده شده است.

علائم خسارت سرمازدگی در درختان پسته

همانطور که در جدول بالا ذکر شد اگر درختان پسته در مراحل مختلف رشد تحت تاثیر دماهای خسارت‌زا قرار بگیرند دچار علائم زیر خواهند شد:

• سیاه شدن سرشاخه‌ها
• سیاه شدن پسته‌ها
• تنک شدن خوشه پسته
• ریزش گل‌ها و گلبرگ‌ها
• جمع شدن و پارگی برگ‌ها
• خشکیدگی برگ‌ها و جوانه‌ها
• عقیم شدن گرده‌ها

با مشاهده این علائم باید سریعاً راهکارهای درمان را آغاز کنید.

روش‌های جلوگیری از سرمازدگی پسته

روش‌های مختلفی جهت جلوگیری از سرمازدگی درختان پسته وجود دارد. از بین این موارد می‌توان به استفاده از کودهای تقویتی و بخاری‌های باغی و همچنین هرس اشاره کرد. در ادامه به انواع راهکارهای مقابله با سرمازدگی درختان پسته اشاره خواهیم کرد و آن‌ها را تشریح خواهیم کرد.

 تاخیر در هرس درختان

هرچه هرس درختان دیرتر انجام شود گلدهی و شکوفایی درختان به تاخیر خواهد افتاد، پس در صورتی که امکان دماهای خسارت‌زا در اواخر زمستان یا اوایل بهار در منطقه شما وجود دارد هرس درختان را تا جای ممکن به تاخیر بیندازید.

استفاده از اسید آمینه با فروت‌ست در مرحله تورم جوانه‌ها

بهترین کود پیشگیری از سرمازدگی درختان پسته کود اسید آمینه به همراه فروت‌ ست است که می‌تواند درختان باغ پسته را نسبت به سرماهای خسارت‌زا مقاوم کند. کودهای آمینو اسید به عنوان ترکیبات ضد تنش نقش پررنگی در کاهش خسارت سرما در فصل بهار خواهند داشت.

کود آمینو اسید 80 درصد شوک دارای 13 نوع اسید آمینه متنوع است. این کود که با تکنولوژی نانو کود تولید شده است، دارای ذرات بسیار ریزی است که سریعا درخت آن را جذب می‌کند.

اسیدهای آمینه می‌توانند با ساخت پروتئین و فعال‌کردن آنزیم‌های دفاعی آنتی اکسیدانی، درخت را مقاوم کنند. آمینو اسیدها همچنین می‌توانند جذب سایر عناصر مغذی را افزایش دهند و به این ترتیب درخت با کمبود عناصر روبرو نخواهد شد.

جهت کسب اطلاعات بیشتر راجع به این کود و تهیۀ آن، بر روی تصویر بالا کلیک کنید.

محلول‌پاشی بردوفیکس قبل از تورم جوانه‌ها

استفاده از بردوفیکس علاوه بر پیشگیری از بیماری‌های قارچی و باکتریایی، باعث کاهش یخ‌زدگی در سطح شاخه و جوانه‌ها می‌شود. به همین منظور محلول‌پاشی بردوفیکس قبل از تورم جوانه‌ها تاثیر خوبی بر جلوگیری از خسارت سرمازدگی دارد.

استفاده از سولوپتاس در اولین آبیاری

کودهای پتاس بالا به دلیل تاثیری که در غلیظ کردن شیره گیاهی دارند باعث افزایش تحمل گیاه نسبت به دماهای پایین خواهند شد. به همین منظور کاربرد سولوپتاس در آب آبیاری یا به صورت محلول‌پاشی چند روز قبل از رسیدن سرماهای بهاره می‌تواند موثر باشد.

کود پتاس بالا شوک آمریکایی دارای 60 درصد پتاس است و سولوپتاس چلفر با دارا بودن 52 درصد پتاس و 48 درصد سولفور (گوگرد) بهترین انتخاب هستند. این کودها می‌توانند ضخامت دیواره سلولی گیاه را افزایش دهند و به این ترتیب موج سرما نمی‌تواند به درخت نفوذ کند.

این کودها همچنین با کمک به حفظ توازن آب و رطوبت در سلول‌های درخت و تنظیم فشار اسمزی، از یخ‌زدگی آب داخل سلول‌ها و آسیب به بافت‌های آن جلوگیری می‌کند. این ویژگی باعث می‌شود که درخت پسته در مقابل سرما مقاوم‌تر شود.

گوگرد نیز به دلیل تاثیر بر سلامت کلی گیاه، تقویت دیواره‌های سلولی و بهبود متابولیسم به گیاه کمک می‌کند در شرایط سخت محیطی مقاومت بیشتری داشته باشد.

کودهای معرفی شده دارای بسته بندی متنوع، نحوه مصرف آسان و با تاریخ انقضای طولانی هستند و می‌توانید در دیگر دوره‌های رشد درخت از آنها بهره‌مند شوید. پیشنهاد می‌کنیم چنانچه برای تهیه کودها نیاز به مشاوره دارید با کارشناسان کشاورزی نیاز گیاهان تماس حاصل کنید.

استفاده از بخاری باغی

استفاده از بخاری‌های باغی و هیترهای مخصوص گرمایش در باغات یکی دیگر از راهکارهای مقابله با سرمازدگی باغات پسته است. این روش نیاز به هزینه‌های بیشتری نسبت به سایر روش‌ها دارد و کمتر استفاده می‌شود.

روشن کردن آتش در باغ پسته

ایجاد آتش و استفاده از حرارت آن یکی از روش‌های قدیمی مقابله با سرمازدگی باغات است. در برخی شرایط به خصوص عدم توانایی باغداران در تامین ادوات گرمایشی این روش بکار برده می‌شود این روش کارایی کافی در ممانعت از سرمازدگی باغات را نسبت به بخاری‌های باغی ندارد.

درمان سرمازدگی درخت پسته پس از سرمازدگی

ممکن است به هر دلیلی باغدران نتوانند از خسارت سرمازدگی پیشگیری کنند و باغ پسته آن‌ها دچار خسارت شود. تحت این شرایط می‌توان از یکسری روش‌ها جهت کاهش خسارت و بهبود وضعیت درختان استفاده کرد. در ادامه به تشریح این روش ها خواهیم پرداخت.

هرس شاخه‌های سرمازده

زمانی که شاخه‌ها تحت تاثیر سرمازدگی آسیب می‌بینند مستعد نفوذ باکتری‌ها و قارچ‌های بیماری‌زا قرار می‌گیرند. شاخه‌هایی که دچار خسارت سرمازدگی می‌شوند معمولا سیاه و قهوه‌ای می‌شوند. حتما این شاخه‌ها را از سه سانت پایین‌تر هرس کنید تا شاخه‌ها عامل انتشار بیماری نشوند.

پیشنهاد می‌کنیم جهت پیشگیری از آسیب به درخت حین هرس، «آموزش هرس درخت پسته» را نیز مطالعه کنید.

مصرف کودها جهت تقویت درختان

درختانی که دچار خسارت سرمازدگی می‌شوند به مرور خود را ترمیم می‌کنند. جهت کمک به درختان در جهت ترمیم خود می‌توان از «کودهای تقویتی ضد تنش» مانند آمینواسیدها، جلبک دریایی و 10 ایکس شوک استفاده کرد.

چه خسارت در زمستان باشد چه در بهار باید کودها را در بهار استفاده کرد تا به رشد درختان کمک کند. البته این نکته را باید در نظر گرفت که قبل از مصرف کود، حتما شاخه‌های سرمازده را قبلش هرس کنید.

کلام پایانی

سرمازدگی و خسارت آن یکی از معضلات باغداران پسته است که فقط در صورت خسارت‌های شدید قابل مشاهده است و در خسارت‌های ناچیز دارای خسارت پنهان است. باغداران پسته باید دائما هواشناسی را بررسی کنند و با اولین هشدارها اقدامات لازم که در این مقاله ذکر شد را با توجه به مرحله رشد درخت اجرا کنند. ا

لبته باید توجه داشت که استفاده از روش‌های مذکور می‌توانند خسارت سرمازدگی را کاهش دهند و از زیان بیشتر جلوگیری کنند زیرا کنترل دما در یک محیط سرباز و بزرگ تقریبا غیرممکن است. شما از چه روشی برای مقابله با سرمازدگی باغات پسته خود استفاده می‌کنید؟ لطفا در قسمت نظرات با ما به اشتراک بگذارید.

مطالب مرتبط

پرسش‌های متداول