کود ارگانیک یا کود شیمیایی؟

این سوال ” کود ارگانیک یا کود شیمیایی؟ کدام بهتر است؟”همواره در بین کشاورزان و باغداران وجود دارد و پاسخ دادن به آن نیازمند بررسی جنبه‌های مختلف است. با توجه به تنوع کودهای موجود در بازار شاید در انتخاب نوع کود مورد نیاز گیاهانتان کمی گیج شده باشید و ندانید کدام‌یک را باید استفاده کنید. ما در این مقاله قصد داریم مسیر را کمی برای شما راحت‌تر کنیم و با مقایسه بین کودهای ارگانیک و شیمیایی به شما در انتخاب بهترین کود کمکی کرده‌باشیم. تا پایان مقاله با ما همراه باشید.

چرا باید کودهای طبیعی را جایگزین کودهای شیمیایی کنیم؟

کود شیمیایی نیز مانند کود طبیعی با هدف تقویت خاک و گیاه مورد استفاده قرار می‌گیرد، اما این کار را از طریق پروسه‌های مصنوعی انجام می‌دهد. در واقع کود شیمایی از چندین ماده غیرارگانیک ساخته شده، که بنا بر خاصیت حل‌شوندگی خود در آب، سرعت باردهی گیاه را بالا می‌برند. به همین دلیل اثرات کود شیمیایی کوتاه مدت بوده و با همان سرعتی که ایجاد می‌شود، از بین می‌رود. علاوه بر این کودهای شیمیایی هیچ ماده طبیعی را به خاک اضافه نمی‌کنند. بنابراین خاکی که حاوی کود شیمیایی است، ضعیف و کم‌رمق می‌باشد. کودهای شیمیایی دارای میزان نمک بالایی است و همین موضوع رطوبت خاک را به طور منفی تحت تأثیر قرار می‌دهد. کودهای طبیعی رشد گیاه و تولید محصول را با روش پایدار تحت تأثیر قرار می‌دهند. این نوع کود که از بافت‌های گیاهی و حیوانی به دست می‌آیند، دوستدار محیط زیست می‌باشند. کودهای طبیعی علاوه بر گیاه، خاک را نیز اصلاح و تقویت می‌کنند. در واقع کود ارگانیک به خاک، نعمت حیات و مقاومت را می‌بخشد.

مقایسه کودهای طبیعی و شیمیایی

ما می‌توانیم کودهای شیمیایی و طبیعی را از چند منظر مختلف مقایسه کنیم:

• منبع استخراج

• کودهای طبیعی

مواد معدنی، میکروب‌ها، ضایعات ارگانیک، گیاهان دریایی، کودهای حیوانی، اجساد حیوانات و گیاهان، پیت و لئوناردیت که اسید هیومیک از آن استخراج می‌گردد، از جمله منابع مهمی هستند که انواع کودهای طبیعی از آنها استخراج می‌شوند. از کودهای طبیعی می‌وان به کود پلت مرغی اشاره کرد.

• کودهای شیمیایی

• سازوکار یا نحوه عملکرد

•  کودهای طبیعی
• کودهای شیمیایی

• پایداری محیط زیست

• کودهای طبیعی
• کودهای شیمیایی

منبع کودهای شیمیایی ضایعات غیرطبیعی، گازهای موجود درهوا، تولیدات معدنی و عناصر شیمیایی می‌باشد. کودهای ارگانیک موادی را که خود از طبیعت دریافت کرده به خاک و گیاه برمی‌گردانند. کود طبیعی هم برای خاک و هم برای گیاه خاصیت اصلاح‌کنندگی دارد. این نوع کود در خاک نفوذ کرده و به تدریج به ریشه و ساقه گیاه راه پیدا می‌کند. خاک دارای کود طبیعی ساختار منظمی پیدا کرده و مجهز به نوعی تهویه طبیعی می‌شود. کودهای شیمیایی که به طور مصنوعی از عناصر غیرطبیعی ساخته می‌شوند، قابلیت انحلال‌پذیری بالایی دارند. این نوع کود به محض اعمال بر روی خاک یا گیاه مورد نظر، تغییراتی ایجاد می‌کنند. البته اثرات کود شیمیایی تنها بر روی گیاه است و می‌توان گفت فایده‌ای برای خاک ندارد. انواع کودهای طبیعی اگر به طرز صحیح استفاده شود، هیچ ضرری برای گیاه، خاک، انسان و محیط زیست ندارند. در واقع منبع کودهای طبیعی مواد ارگانیکی است که از دل طبیعت به دست آمده و انسان هیچ دخالتی در فرآیند تشکیل شدن آن نداشته‌است. بنابراین کوچکترین آسیبی از جانب کودهای طبیعی، برای محیط زیست وجود ندارد.  علاوه بر این، سمومی که از طریق استفاده مکرر از کودهای شیمیایی وارد خاک و آب‌های زیرزمینی شده‌است، با اعمال کودهای طبیعی دفع می‌شوند. کودهای شیمیایی از جنبه‌های مختلف به محیط زیست آسیب می‌رسانند. یکی از مهم‌ترین این آسیب‌ها وارد کردن سموم و ترکیبات مضر شیمیایی به رودخانه‌ها و آب‌های زیرزمینی می‌باشد. علاوه بر آن، کودهای شیمیایی تعادل و توازنی را که میان عناصر طبیعی موجود در خاک وجود دارد مختل می‌کند. ضربه دیگری که کودهای شیمیایی به محیط زیست وارد می‌کنند، بالا بردن میزان ازت درون خاک می‌باشد. این ماده باعث می‌شود که نفوذپذیری خاک به میزان قابل‌توجهی کاهش یافته و انحلال‌پذیری عناصر درون آن نیز کم شود.

همچنین قابلیت خاک برای حفظ رطوبت و مواد مغذی درون خاک، با وجود ازت اضافه به شدت تحت تأثیر قرار می‌گیرد. یکی دیگر از مواد مضری که کودهای شیمیایی وارد محیط زیست می‌کنند، نیترات می‌باشد. نیترات ماده‌ای است که سبزیجات، میوه‌ها و آب آشامیدنی مورد استفاده انسان را سمی کرده و آسیب‌های جبران‌ناپذیری به سلامت انسان وارد می‌کند.  

• میزان NPK

• کودهای طبیعی

سه عنصر نیتروژن، فسفر و پتاسیم که تحت عنوان ان‌پی‌کا یا NPK شناخته می‌شوند، نقش اصلی را در رشد گیاه و سرسبز بودن آن بازی می‌کنند. انواع کودهای طبیعی دارای NPK طبیعی می‌باشند. اما این سه عنصر نیتروژن، فسفر و پتاسیم در کود طبیعی نسبت به کود شیمیایی کمتر است. بنابراین زمان طولانی‌تری برای اثرگذاری نیاز دارد. از طرفی گیاه و خاک زمان بیشتری را تحت تأثیر NPK طبیعی سبز و حاصلخیز باقی می‌مانند. کود جلبک دریایی نیز از آن دسته از کودهایی است که از منابع طبیعی استخراج شده و دارای NPK می باشد.

• کودهای شیمیایی

• سرعت اثرگذاری

• کودهای طبیعی
• کودهای شیمیایی

کود شیمیایی که سه عنصر NPK یعنی نیتروژن، فسفر و پتاسیم در آن به صورت مصنوعی اضافه شده‌است، خیلی سریع عمل می‌کند. گیاهان با کود مصنوعی زودتر سبز می‌شوند اما خیلی زود هم سرسبزی خود را از دست می‌دهند. بنابراین کودهای مصنوعی باید به طور مرتب به خاک اضافه شوند. سرعت اثرگذاری کودهای طبیعی نسبت به کودهای شیمیایی کمتر است. البته این موضوع نه تنها نقصی برای کودهای طبیعی محسوب نمی‌شود، بلکه به نوعی مزیت نیز هست. در واقع کود طبیعی آهسته و پیوسته عمل می‌کند. خاک دارای کود طبیعی مواد مغذی را به مرور به گیاه می‌رساند و همین موضوع عاملی برای ماندگاری بالای اثرات مثبت آن می‌شود. در واقع استفاده از کودطبیعی مصداق بارز ضرب‌المثل «گر صبر کنی، ز غوره حلوا سازی» می‌باشد. چرا که پاداش فرصتی که به کود طبیعی برای رشد و باروری گیاه می‌دهیم، سرسبز ماندن طولانی مدت گیاه و رشد مداوم آن می‌باشد.  کودهای شیمیایی سرعت اثرگذاری بالایی دارند. اما تأثیرات آنان موقتی و زودگذر است. گیاهانی که با کودهای شیمیایی تغذیه می‌شوند، به سرعت رشد کرده و به سرعت نیز از خشک و پژمرده می‌شوند.

• اثرگذاری بر خاک 

• کودهای ارگانیک

کودهای طبیعی برای خاک نقش تهویه را دارند. این نوع کودها در بافت خاک تخلخل ایجاد کرده و بین ذرات آن فاصله متناسبی ایجاد می‌کنند. بنابراین خاک دارای کود طبیعی اکسیژن بیشتری دریافت کرده و به همان میزان اکسیژن بیشتری به گیاه می‌رساند. علاوه بر آن، رطوبت خاک با وجود کودهای طبیعی حفظ شده و به تدریج به گیاه رسانده می‌شود.

• کودهای شیمیایی

کودهای شیمیایی نه تنها مزیتی برای خاک ندارد، بلکه آسیب‌های فراوانی به آن وارد می‌کند. خشک شدن، نمکی شدن، ضعیف شدن و نابارور شدن تنها بخش کوچکی از اثرگذاری منفی کودهای شیمیایی برای خاک می‌باشد. کودهای مصنوعی یک قشر سفت در سطح خاک ایجاد کرده و مانع نفوذ آب، نور و هوا به آن می‌شوند. برای رفع این معضل استفاده از اسید هیومیک را در دستور کار خود قرار دهید.  

• کیفیت محصول نهایی

• کودهای ارگانیک
• کودهای شیمیایی

محصول نهایی که از زمین حاوی کودهای طبیعی به دست می‌آید، سالم است. همین جمله کافی است که هر کسی را نسبت به استفاده از کودهای طبیعی توجیه کند. کودهای طبیعی میوه، سبزیجات، صیفی‌جات و دانه‌های بی‌ضرر، خوش‌طعم و پرخاصیت به بار می‌آورد. شاید محصولاتی که در زمین حاوی کود شیمیایی عمل می‌آیند درشت‌تر بوده و یا ظاهر بی نقصی داشته‌باشند، اما فاقد خاصیت هستند. میوه و سبزیجاتی که بوسیله کود شیمیایی تولید می‌شوند، به سلامت انسان آسیب وارد کرده و به نوعی عامل بیماری می‌باشند.  

• صرفه اقتصادی

• کودهای ارگانیک
• کودهای شیمیایی

کودهای طبیعی اگرچه ممکن است به نظر بعضی افراد گران به نظر برسند، اما ما به شما ثابت می‌کنیم که صرفه اقتصادی بیشتری دارند. به کارگیری کودهای طبیعی به معنای تقویت تدریجی و متداوم خاک و گیاه است. بنابراین نیازی به استفاده مکرر از کود و تقویت‌کننده برای خاک نیست. از طرفی کودهای طبیعی ساختار خاک را اصلاح کرده و کیفیت آن را ارتقاء می‌دهند. پس با وجود کودهای طبیعی شما می‌توانید سال‌های سال از زمین کشاورزی یا باغ میوه خود استفاده بهینه داشته باشید. همچنین کودهای طبیعی رطوبت خاک را مدت زمان زیادی حفظ می‌کنند، و همین موضوع نرخ مصرف آب را کاهش می‌دهد. علاوه بر همه این موارد، کودهای طبیعی حاصلخیزی خاک و باردهی گیاه را رونق بخشیده و موجب سودآوری اقتصادی می‌شود. شاید کودهای شیمیایی نسبت به کودهای طبیعی قیمت پایین‌تری داشته‌باشند، اما استفاده مکرر و دائم آنها ضربه‌های جبران‌ناپذیری به صنعت کشاورزی و کسب‌وکار باغداران و مزرعه‌داران وارد می‌کند.

بازگشت سرمایه با خرید کودهای طبیعی

شما هر مقدار هزینه‌ای که برای تهیه و خرید کودهای طبیعی صرف کنید، چندین برابرش را به دست می‌آورید. در واقع خرید کود طبیعی و به کارگیری آن در زمین کشاورزی، باغ میوه یا مزرعه شما، یک سرمایه‌گذاری عاقلانه، طولانی‌مدت و هدفمند محسوب می‌شود. نتیجه این سرمایه‌گذاری، ثمربخشی خاک شما، کسب‌وکار شما و زندگی شما است. اسید هیومیک پودری، هیومیک اسید مایع، کود آهن، پلیت مرغی و جلبک دریایی از جمله کودهای طبیعی قدرتمند و اثرگذار می‌باشند، که برای پرورش انواع محصولات کشاورزی کاربرد دارند. فرقی نمی‌کند که شما باغ گردو و بادام و پسته دارید یا مزرعه ذرت و گندم و جو؛ برنج می‌کارید یا خیار و گوجه؛ سیب و هلو و زردآلو پرورش می‌دهید یا زعفران؛ به هر حال به کودهای طبیعی ما نیاز پیدا می‌کنید. برای خرید آنلاین انواع کودهای ارگانیک و با کیفیت با کارشناسان ما در نیاز گیاهان تماس بگیرید و یا از طریق وب سایت فروشگاه نیاز گیاهان سفارش خود را به صورت آنلاین ثبت کنید و از مشاوره متخصصین ما بهره‌مند شوید.  

کلام آخر

کودهای شیمیایی هیچ ماده طبیعی را به خاک اضافه نمی‌کنند، بنابراین خاکی که حاوی کود شیمیایی است، ضعیف و کم‌رمق می‌باشد. این درحالی است که کودهای طبیعی هم برای خاک و هم برای گیاه خاصیت اصلاح‌کنندگی دارند. منبع کودهای طبیعی مواد ارگانیکی است که از دل طبیعت و در طی سالیان دراز به دست آمده و انسان هیچ دخالتی در فرآیند تشکیل شدن آن نداشته‌است. اسید هیومیک پودری، هیومیک اسید مایع، کود آهن، پلیت مرغی و جلبک دریایی از جمله کودهای طبیعی و ارگانیک قدرتمند و اثرگذار می‌باشند، که برای پرورش انواع محصولات کشاورزی کاربرد دارند.