اگر تصمیم به کاشت یک محصول ارزآور مانند پسته دارید بهتر است ابتدا مناطق مناسب برای کاشت پسته در ایران را بشناسید. پسته محصولی است که از قدیم با نام ایران شناخته می شد و امروزه به عنوان یک محصول استراتژیک و با صرفه اقتصادی بالا شناخته میشود.
اما برای این که بیشترین سود اقتصادی از کشت این محصول عاید شما شود باید بدانید پسته در چه مناطقی رشد میکند. شرایط آب و هوایی و نوع خاک به علاوه موقعیت جغرافیایی و رطوبت هوا از مهمترین مواردی است که برای کاشت این محصول باید در نظر گرفت تا بالاترین بازدهی را داشته باشد. در این مطلب قصد داریم به معرفی بهترین منطقه برای کاشت پسته جهت بیشترین بهره وری بپردازیم.
پسته در چه مناطقی رشد میکند؟
درخت پسته درختی با ارتفاع کم و با ریشههای عمیق و عمودی است. ارتفاع ریشه این درخت تا عمق دو متری زمین هم میرسد. برای شناخت بهترین اقلیم برای کاشت پسته ابتدا بهتر است با مطالعه مقالۀ «انواع درخت پسته» با این درخت سودمند آشنا شوید و سپس ببینیم این گیاه در چه آب و هوایی بهتر رشد میکند.
آب و هوا مناسب پسته
این درخت گیاهی نیمه گرمسیری محسوب میشود و تحمل زمستانهای سخت و تابستانهای گرم را دارد. به راحتی دمای تا ۴۵ درجه سانتی گراد و یا منفی ۲۰ درجه را تحمل میکند؛ اما سرما و گرمای زیاد باعث سوختن و یا یخ زدن گیاه و کم محصول شدن آن میشود.
بهترین دمایی که برای خواب زمستانی این درخت لازم است 7- تا 9- است. درخت پسته برای گلدهی بهتر باید خواب زمستانی خوبی را پشت سر بگذارد. بر اساس نوع پسته میزان ساعات خواب یا سرمای این درخت بین ۶۰۰ تا ۱۲۰۰ ساعت است.
آبیاری و هرس منظم
این درخت نسبت به خشکی مقاومت خوبی دارد اما بر اساس سن گیاه باید آبیاری منظمی داشته باشد. معمولاً در سنین ابتدایی و در سه سال اول کشت ریشهها عمیق نیستند؛ بنابراین آبیاری ۷ تا ۱۰ روز یک بار باید انجام شود.
از ۳ تا ۶ سالگی فواصل آبیاری به ۱۲ تا ۲۰ روز یک بار و بالای ۶ سال ماهی یک بار تغییر میکند. باد و بارانهای زیاد و شدید میتواند روی گرده افشانی گلهای درخت پسته اثر منفی بگذارد؛ در نتیجه مناطق پرباران و یا بادخیز برای کشت پسته مناسب نیست.
هرس نیز یکی از اقدامات بسیار مهم برای درختان پسته است که باید با رعایت اصول انجام شود. برای اطلاعات بیشتر مقالۀ «هرس درخت پسته» را مطالعه کنید.
میزان رطوبت هوا
درخت پسته در مناطق مرطوب خوب رشد نمیکند. در واقع رطوبت هوا باعث بروز بیماریهای قارچی در درخت پسته میشود. بهترین میزان رطوبت برای کاشت پسته رطوبت ۳۵ درصدی است.
خاک مناسب برای درخت پسته
یکی دیگر از فاکتورهای مهم برای کشت پسته حاصلخیزی خاک و عدم شوری آن است. این گیاه با توجه به عمق زیاد ریشه در خاکی سبک و با عمق زیاد بهترین شرایط را خواهد داشت.
PH مناسب خاک قلیایی و در محدوده ۷ تا ۸ است. بهترین خاک برای کاشت نهال پسته باید غنی از منیزیم، گوگرد، نیتروژن، فسفر، پتاسیم و کلسیم باشد که در صورت کمبود میتوان از بهترین کود برای درخت پسته استفاده کرد.
موقعیت جغرافیایی
یکی از مهمترین معیارها برای تعیین محل مناسب کشت هر گیاهی موقعیت جغرافیایی آن منطقه است. عرض جغرافیایی مناسب برای درخت پسته ۲۴ تا ۴۲ درجه شمالی است.
ارتفاع از دریا
ارتفاع از سطح دریا یکی از دیگر از عوامل مهمی است که روی میزان برداشت و کیفیت کشت پسته اثرگذار است. بهترین ارتفاع از دریا بین ۹۰۰ تا ۱۸۰۰ متر است.
مناطق مناسب برای کاشت پسته در ایران
وقتی صحبت از بهترین منطقه برای کاشت پسته میشود در واقع باید به سراغ مناطقی برویم که این کار علاوه بر هزینه کمتر، بارآوری بیشتری داشته باشد. ضمناً امکان بروز خسارت به علت سرمازدگی و یا گرمازدگی در این مناطق کمتر باشد.
با این شرایط مناطقی که زمستان سردی دارند اما از اسفند هوا رو به گرمی میرود تا خللی برای گلدهی درخت به وجود نیاید بهترین مناطق به شمار میروند. با توجه به شرایط آب و هوایی که پیشتر برای کشت پسته ذکر کردیم باید گفت مناطق مناسب برای کاشت پسته در ایران مربوط به کرمان، یزد، سمنان، خراسان، اصفهان، قزوین، تهران و سیستان و بلوچستان است.
تا چند سال پیش در ایران سه استان خراسان رضوی، یزد و کرمان بیشترین سطح زیر کشت پسته را داشتند اما در اثر کمآبیهای زیاد در این استانها اکنون کشت پسته به سایر استانها هم تسری یافته است.
بالا رفتن دمای هوا، کاهش رطوبت و کاهش آبهای زیرزمینی از دیگر مواردی است که باعث تغییرات اقلیمی این مناطق شده است. در حال حاضر بیش از ۸۰ درصد پسته ایران در رفسنجان، دامغان، سیرجان، بوئین زهرا، زرند شهر کشکوئیه کشت میشود. با توجه به تمام این مسائل اخیراً در شهرهای غربی ایران هم کشت پسته رواج یافته است.
مطالب مرتبط: علاوه بر اقلیم، کوددهی اصولی و متعادل نیز میتواند در میزان برداشت شما موثر باشد؛ بنابراین توصیه میکنیم مقالۀ «جدول کود دهی پسته» را حتما مطالعه کنید. درصورتی که قصد دارید به پرورش این درختان سودمند مشغول شوید، از کوددهی در فصل بهار غافل نشوید. ما در مقالۀ «کود دهی درخت پسته در بهار» به طور کامل به این موضوع پرداختهایم. در نهایت هدف هر باغدار برداشت محصولی با کیفیت است. استفاده از «بهترین کود برای درشت شدن پسته» میتواند تاثیر فوق العادهای در میزان تناژ داشته باشد. |
کلام آخر
اگر به فکر کاشت محصول پرطرفداری مثل پسته هستید بهتر است ابتدا بهترین منطقه برای کاشت پسته در ایران را بشناسید. این محصول از گذشتهها در میان محصولات مهم کشاورزی ایران بود. امروزه با توجه به تغییرات اقلیمی به وجود آمده شناخت بهتر شرایط کشت پسته کمک به کشف و توسعه مناطق جدید برای کشت این محصول پرسود میکند.