پسته جزو خوشمزه‌ترین و پر طرفدارترین خشکبارها در کشور ما است. سالیانه چندین تن پسته به کشورهای مختلفی صادرات می‌شود. باتوجه به این که زمین‌هایی که دارای بهترین خاک برای پسته هستند، در کشور ما کم وجود دارند؛ قیمت پسته در ایران بالاتر از خشکبار دیگر است. در استان‌های مرکزی مانند کرمان به دلیل داشتن آب و هوای مناسب و وجود خاک مناسب کاشت پسته، سالیانه مقدار زیادی از این محصول تولید می‌شود. در این مقاله قصد داریم ویژگی‌های خاک پسته را بررسی کنیم و راه حل رفع محدودیت‌های برداشت پسته با تناز بالا را معرفی کنیم. تا پایان مقاله با ما همراه باشید.
خاک مناسب کاشت پسته چه ویژگی‌هایی دارد؟
برای این که درختان پسته رشد خوبی را داشته باشند به خاکی با بافت سبک و عمیق نیاز دارند. خاک‌هایی که لایه‌بندی هستند، خاک‌هایی که سخت هستند و نفوذپذیری در آنها پایین‌تر است برای کشت پسته زیاد مناسب نیستند. همچنین کشت پسته در بستری که از نظر نفوذپذیری مشکل دارند، چندان توصیه نمی‌شوند. بعد از شناخت انواع درخت پسته و بهترین رقم برای کشت، نوبت به بررسی خاک می‌رسد. از جمله عواملی که به‌عنوان محدودکننده رشد درختان پسته شناخته می‌شوند سنگ‌ها هستند. به منظور رشد مناسب درختان پسته، باید از خاک با میزان شوری کمتر از ۸ زیمنس بر متر استفاده کرد. همچنین، جذب سدیم نباید بیشتر از ۱۵ باشد و بهتر است میزان اسیدیته خاک کاهش یابد.
هرچه نسبت کلسیم موجود در خاک به منیزیم بیشتر باشد و میزان پتاسیمی که برای ریشه قابل جذب است زیادتر باشد، یک امتیاز مثبت برای رشد مناسب پسته محسوب می‌شود. زیرا اهمیت استفاده از کود پتاس در درخت پسته بسیار زیاد است و می‌تواند تناژ محصول را افزایش دهد. درختان پسته همچنین می‌توانند در مقابل کم‌آبی نیز مقاومت داشته باشند و در مناطق کم آب امکان رشد پسته نیز وجود دارد. درخت پسته از جمله درختانی است که می‌تواند با شرایطی که در جو موجود هست کاملاً تطبیق پیدا کند. در بخش بعدی به بررسی ساختار بهترین خاک مناسب کاشت پسته می‌پردازیم.
بررسی ساختار بهترین خاک برای پسته
خاک در هر لایه‌ای که دارد یک جنس متفاوتی از خودش نشان می‌دهد. به همین خاطر کشاورزانی که می‌خواهند بهترین خاک برای پسته را پیدا کنند باید بررسی خاک را به صورت عمقی انجام دهند. اگر خاکی که برای کشت پسته در نظر گرفته شده است یکنواخت باشد، می‌توان تا اعماق ۴۰ سانتی‌متری در زمین نفوذ کرد و نمونه لازم را برداشت و به آزمایشگاه منتقل کرد. هر چقدر که آزمایشات بر روی خاک دقیق‌تر انجام شود بهتر می‌توان که محدودیت‌هایی که در خاک وجود دارد را شناسایی کرد و کمبودهایی که وجود دارد را پیدا کرد.
باتوجه به اینکه درخت پسته یک درخت حاصلخیز است از این‌رو باغدارانی که می‌خواهند در باغ خودشان پسته بکارند حتماً باید در نظر داشته باشند که باید از بهترین برنامه کود دهی پسته پیروی کنند و همچنین از خاک به عنوان یک عنصر بسیار مهم در کشت پسته غافل نشوند و حتماً باید آن را قبل از اینکه کشت انجام دهند، به آزمایشگاه منتقل نمایند.
ویژگی‌ها و خصوصیات لازم خاک مناسب پسته کاری چیست؟
درخت پسته برای این که بتواند به‌خوبی رشد کند باید هم خاک خوبی داشته باشد و هم این که نور و آب نیز مناسب باشد. در ادامه قصد داریم برخی از مهم‌ترین ویژگی‌ها و خصوصیات لازم بهترین خاک برای پسته را بیان کنیم. برخی از ویژگی‌هایی که نیاز است خاک آنها را داشته باشند عبارت‌اند از:
- باید Ph و بافت خاک مناسب باشد؛ خاک‌هایی که زهکشی خوبی دارند و یا بافت شیرینی دارند بافت مناسبی برای رشد پسته هستند.
- زهکشی خاک باید خوب باشد؛ خاک باید بتواند میزان آب اضافی که وجود دارد را به‌راحتی تخلیه کند.
- مواد مغذی در بهترین خاک برای پسته باید وجود داشته باشد؛ پسته از جمله محصولاتی است که نیاز دارد که از نیتروژن، کلسیم، منیزیم استفاده کند و رشد پیدا کند.
- مواد آلی در خاک باید به مقدار مناسب وجود داشته باشند؛ این مواد باعث می‌شوند که خاک حاصلخیزتر شود.
- میزان نگهداری آب باید مناسب باشد و شوری خاک بسیار مهم است که باید شوری خاک متوسط باشد؛ اگر که میزان شوری زیاد باشد ممکن است مشکلاتی به وجود بیاید.
درخت پسته جزو آن دسته از گیاهانی به شمار می‌رود که به طیف گسترده‌ای از عناصر مغدی نیاز پیدا می‌کند بنابراین می‌توانید با مصرف بهترین کود برای درخت پسته از وجود مواد غذایی در بستر کشت مطمئن شوید.
محدودیت‌ها و رفع محدودیت‌های خاک پسته
یک‌سری محدودیت‌هایی ممکن است روی خاک پسته وجود داشته باشد که افراد باید این مشکلات را بشناسند و نسبت به از بین بردن آنها برنامه‌ریزی کنند. چند نمونه از محدودیت‌هایی که ممکن است در خاک وجود داشته باشد آورده شده است:
- وجود املاح بسیار زیاد و سمی بودن خاک به عناصری مانند منیزیم سدیم و بور است که برای حذف این محدودیت باید از کودهایی مانند گوگرد مایع جهت ضد عفونی کردن خاک و کاهش شوری استفاده شود. همچنین بر اساس نوع خاک و کیفیت آبی که برای آبیاری استفاده می‌شود باید یک آبشویی سنگینی روی آن انجام شود.
- محدودیت بعدی که روی خاک مناطق پسته کاری ممکن است باشد، وجود یک سری لایه‌هایی در خاک است که نفوذپذیری خاک را کم می‌کند و ممکن است که ریشه را محدود کند. این لایه‌ها لایه‌های سخت‌اند و از جنس آهک، گچ و… می‌باشند که حدود ۳۵ درصد سنگ‌ریزه داخلشان دارند.
- لایه‌های سخت باعث می‌شوند که ریشه درختان محدود شود و در نتیجه رشد درخت پایین بیاید. برای ازبین بردن این محدودیت می‌توان از روش‌هایی مانند شکستن قسمت سخت با وسایلی مانند زیرشکن و یا خارج‌کردن لایه‌های سخت با دستگاه‌هایی مانند بیل مکانیکی استفاده کرد.
- محدودیت بعدی پایین بودن میزان عناصری مانند نیتروژن و فسفر در خاک است که این عناصر باعث می‌شوند خاک خاصیت آلی داشته باشد. برای از بین بردن آن نیز می‌توان از کود کامل و تقویتی ده ایکس شوک برای پسته استفاده کرد.
جمع بندی
درخت پسته، یکی از درختانی است که نسبت به کم‌آبی مقاومت دارد؛ اما برای این که بازدهی خوبی داشته باشد، خاک پسته باید مناسب باشد. بهترین خاک برای پسته خاکی است که خاصیت اسیدی ندارد، زیاد شور نیست، موادی مانند پتاسیم، کلسیم و مواد آلی در خود دارد. قبل از این که کشت پسته انجام شود باید حتماً آزمایش‌هایی روی خاک انجام شود و محدودیت‌ها کشف شوند. همچنین از یک برنامه کودی اصولی و متعادل پیروی کنید تا بتوانید تمام نیازهای درختان خود را به خوبی رفع کنید.
