پیش از اینکه برای کشت زعفران اقدام کنید باید بدانید زعفران در چه مناطقی رشد میکند و چه نوع آب‌وهوایی برای تولید و کشت این محصول مناسب است. زعفران گیاهی بسیار ارزشمند به شمار می رود که اغلب در کشورهای آسیایی و مناطق جنوب اروپا تولید و پرورش پیدا میکند.
این محصول به دلیل ارزش اقتصادی و البته ارزش غذایی فوق‌العاده بالایی که دارد، به‌عنوان طلای سرخ در تمام دنیا شهرت یافته است. تولید و کشت زعفران آسان نیست و نیاز به یک سری مراقبت ها دارد؛ به عنوان مثال باید بدانید آب و هوای مناسب کشت زعفران چگونه است که در ادامه به بررسی بیشتر این موضوع می‌پردازیم.
| چکیده گیاه زعفران برای رشد و پرورش به آب‌وهوای مطبوع نیاز دارد؛ بنابراین مناطقی که تابستان‌های معتدل و زمستان‌های سردی دارند برای رشد این گیاه مناسب هستند. مناطقی که آب‌وهوای کشت زعفران را دارند دمای بالای ۵۰ درجه و پایین ۲۵ درجه را تجربه نمی‌کنند. برای کشت زعفران کشاورزان می‌توانند از دو روش گلخانه‌ای و کشت در زمین استفاده کنند. مناطقی که خاک آنها شنی و سبک باشد بهترین شرایط را برای پرورش گیاه زعفران دارند. |
شرایط مناسب برای رشد زعفران
برای اینکه بدانیم زعفران در چه آب‌وهوایی رشد می کند باید فاکتورهای متعددی را مورد بررسی قرار دهیم. به‌طورکلی عواملی که در تولید و کشت این گیاه دخالت دارند و باید قبل از کشت مورد بررسی قرار بگیرند شامل موارد زیر می شوند.
نوع پیاز زعفران
نوع پیاز زعفران اولین و مهمترین فاکتوری است که در رشد و پرورش این گیاه تأثیر دارد. پیازها در انواع مرغوب و نامرغوب و به‌صورت کهنه یا تازه در بازار عرضه می‌شوند. پس قبل از اینکه برای کشت زعفران اقدام کنید به مراکز فروش مورد اطمینان مراجعه کرده و مرغوب‌ترین نوع پیازها را برای کشت زعفران انتخاب کنید.
در صورتی که پیاز زعفران ریز باشد قطعا محصول کیفیت و کمیت کافی را نخواهد داشت. ما در مقاله «علت ریز شدن پیاز زعفران» به بررسی این مسئله و ارائه راهکارهای عملی پرداخته ایم.
آب‌وهوا
بهترین آب‌وهوای زعفران، آب‌وهوای معتدل است. بنابراین مناطقی که زمستان‌های نه خیلی سرد و سخت و تابستان‌های نه‌چندان گرمی دارند بهترین منطقه برای کشت زعفران شناخته می شوند. با این تفاسیر مناطق جنوبی کشور به دلیل داشتن زمستان‌های گرم و تابستان‌های به‌شدت گرم مناطق مناسبی برای کشت زعفران محسوب نمی‌شوند.
میزان بارندگی
زعفران یک گیاه کم آب است و برای رشد و پرورش به آب چندانی نیاز ندارد. اما این گیاه به‌هیچ‌عنوان نباید در تابستان آبیاری شود؛ بنابراین آب‌وهوای کشت زعفران باید به‌گونه‌ای باشد که در فصل تابستان هیچ بارندگی در آن اتفاق نیفتد؛ چراکه آبیاری زعفران در فصل گرم تابستان، باعث بروز بیماری‌های قارچی می‌شود و مزرعه زعفران را از بین می‌برد.
دمای مناسب
برای اینکه بدانید زعفران در چه مناطقی رشد میکند، باید به دمای منطقه توجه کنید. زعفران در طیف وسیعی از دماها رشد میکند و به تابستان‌های گرم و خشک و زمستان‌های معتدل نیاز دارد. این گیاه به سرما مقاوم است اما نیاز به سرمای شدید ندارد.
به‌طورکلی اگر محل زندگی شما در تابستان، دمای بالای ۵۰ درجه و در زمستان دمای پایین‌تر از ۲۵ درجه زیر صفر را تجربه نمی‌کند امکان رشد زعفران در این منطقه وجود دارد.
نحوه آبیاری
نکته دیگری که در تعیین آب‌وهوای کشت زعفران تأثیر دارد، میزان نیاز زمین منطقه به آبیاری است. برای کشت زعفران باید ۴ مرحله آبیاری انجام دهید. از این چهار مرحله دو مرحله اول از اهمیت بیشتری برخوردارند و به‌هیچ‌عنوان قابل‌چشم‌پوشی نیستند. اما دو مرحله آخر اختیاری می‌باشند.
اگر در اواخر فصل زمستان و اوایل بهار در محل زندگی شما بارندگی‌های طولانی‌مدت و کافی اتفاق می‌افتد نیازی به آبیاری مزرعه زعفران نیست؛ اما در غیر این صورت، باید آبیاری دو مرحله آخر نیز انجام شود. ما صفر تا صد مراحل آبیاری مزارع زعفران و نکات مهم آن را در مقاله «آبیاری زعفران» بررسی کرده‌ایم که پیشنهاد می‌کنیم آن را مطالعه کنید.
زعفران در چه مناطقی رشد میکند
گیاه زعفران طبع گرمی دارد و در مناطق سرد و خشک به خوبی رشد میکند. همچنین، مناطقی که زمستان‌های ملایم و تابستان‌های گرم و خشک دارند، به لحاظ آب‌وهوایی برای تولید این گیاه بسیار مناسب هستند.
زعفران گیاهی سرماپذیر است و با سردشدن هوا، چرخه رشد آن آغاز می‌شود. رشد زعفران در مناطق سردسیر از فصل پاییز آغاز و تا فصل بهار و اوایل خردادماه ادامه پیدا میکند؛ اما در مناطق گرمسیر، رشد این گیاه از آبان‌ماه آغاز می‌شود و اغلب تا اواسط فروردین‌ماه ادامه دارد.
با این تفاسیر میزان کیفیت و میزان رشد زعفران‌هایی که در مناطق سردسیر رشد می‌کنند در مقایسه با مناطق گرمسیر بسیار بیشتر است.
چه مناطقی از ایران برای کشت زعفران مناسب است
برای اینکه بررسی کنیم زعفران در چه مناطقی رشد میکند و کدام شهرهای کشورمان برای کشت این محصول مناسب‌اند باید موارد مختلفی در نظر بگیریم. به طور کلی برای کشت زعفران کشاورزان می‌توانند از روش‌های کشت در زمین یا کشت در گلخانه استفاده کنند.
کشاورزانی که قصد دارند از روش گلخانه‌ای برای کشت این محصول استفاده کنند، محدودیتی به لحاظ بررسی دما، بارندگی و عواملی ازاین‌قبیل ندارند؛ اما تأمین یک گلخانه مجهز با شرایط مطلوب، قطعاً هزینه بالایی را در پی داشته و نیاز به تخصص و دانش بالایی دارد.
اما کشاورزانی که مایلند این گیاه پرفایده را در زمین بکارند حتماً باید به عوامل محیطی دقت داشته باشند و سرما یا گرما، میزان بارندگی و دمای منطقه را بررسی کنند. در غیر این صورت قطعاً با ضرر و زیان و خسارت‌های جبران‌ناپذیری روبه‌رو می‌شوند؛ بنابراین اگر قصد دارید زعفران را در زمین‌های کشاورزی کشت کنید شهرهای خراسان رضوی خراسان شمالی و خراسان جنوبی را برای این کار انتخاب کنید.
سخن پایانی
در این مقاله بررسی کردیم که زعفران در چه مناطقی رشد میکند و به چه میزان بارندگی یا چه نوع آب‌وهوایی برای رشد و پرورش نیاز دارد؛ بنابراین اگر علاقه‌مند به کشت این محصول هستید؛ اما محل زندگی شما شرایط مطلوبی را برای پرورش این گیاه ندارد بهتر است از روش گلخانه‌ای استفاده کنید.
درصورتی‌که قصد دارید کاشت زعفران را در زمین انجام‌دهید اما به لحاظ جوی، آب‌وهوای کشت زعفران در محل سکونت شما حاکم نیست، به مناطقی از کشور که رشد زعفران در آنها بازدهی و کیفیت بسیار بالایی دارد مراجعه کنید.
مطالب مرتبط
| یکی از مهم ترین دلایل آسیب به زعفران، بیماری های قارچی است. البته این نوع بیماری ها با استفاده از قارچ کش ها به راحتی قابل پیشگیری و درمان است. برای آشنایی با این نوع کودها مطالعه مقاله «بهترین قارچ کش برای زعفران» را پیشنهاد می کنیم. بااستفاده از برخی کودها گلدهی زعفران را تحریک و میزان تولید محصول را بیشتر می کنید. در مقاله «کود افزایش گلدهی زعفران» به معرفی این نوع کودها و روش مصرف آن پرداخته ایم. زمان کوددهی یکی از بخش های مهم پرورش این گیاه ارزشمند است. برای آشنایی با زمان مناسب برای کوددهی می توانید مقاله «بهترین زمان برای کوددهی زعفران» را مطالعه کنید. |
سؤالات متداول
مناطق سرد و خشک کشور از جمله خراسان رضوی، خراسان شمالی و خراسان جنوبی قطب تولید زعفران در کشور هستند واز شرایط مطلوب برای رشد و پرورش این گیاه برخوردارند.
درصورتی‌که کشت زعفران در آب‌وهوای نامناسب صورت بگیرد قطعاً میزان بازدهی کاهش پیدا میکند و به‌مرورزمان پیازهای زعفران از بین می‌روند.
این گیاه در طول پروسه رشد خود به چهار مرتبه آبیاری نیاز دارد که دومرتبه ابتدایی اهمیت بسیار زیادی دارند؛ اما دو مرحله آخر باتوجه‌به میزان بارندگی منطقه می‌توانند حذف شوند.
