بهترین سم کنه کش پیاز زعفران + راه پیشگیری از کنه زعفران

کنه زعفران از آفات متداول زعفران می‌باشد. این آفت با حمله به پیاز زعفران و تغذیه از آن، راه را برای ورود عوامل بیماری‌زا مانند قارچ‌ها باز می‌کند. عوامل بیماری‌زا باعث پوسیدگی و لهیدگی پیازها شده و در نهایت مزرعه زعفران رو به نابودی می‌رود. در این مقاله قصد داریم تا با این آفت بیشتر آشنا شده و راه‌کارهای کنترل این آفت را با شما در میان بگذاریم پس تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.

شکل ظاهری و نحوه زندگی کنه زعفران

این کنه میکروسکوپی با نام علمی Rhizoglyphus robini کمتر از یک میلی‌متر طول دارد، رنگش سفید کدر است و کم تحرک به نظر می‌رسد. پاهای آن‌ها کوتاه و قهوه‌ای مایل به قرمز بوده و دارای موها و خارهای زیادی هستند (شکل 1).

این آفت در تمام مدت سال فعال بوده و قادر است چندین نسل تولید نماید، ضمن اینکه هر کنه ماده بالغ می‌تواند تا 500 تخم در طول حیاتش بگذارد.

 شرایط مناسب رشد و نمو کنه پیاز زعفران در پاییز و بهار بخاطر وجود رطوبت و دمای مناسب بیشتر فراهم می گردد و به همین خاطر در این دو فصل شاهد ظهور و خسارت این آفت در مزارع زعفران خواهید بود. در فصل تابستان به دلیل دمای بالا و خشکی خاک و در زمستان به دلیل برودت هوا فعالیت این آفت متوقف می‌شود.

شرایط بهینه برای رشد و خسارت کنه زعفران

فعالیت این آفت بر سه اصل رطوبت، دما و غذا استوار است. در صورت مساعد نبودن هر یک از این سه عامل، كنه نمی‌تواند فعالیت كند. در تابستان، معمولا از بین سه عامل اصلی، تنها رطوبت در اطراف پیاز زعفران وجود ندارد؛ به همین دلیل شرایط رشد و آسیب کنه کاهش می‌یابد.

ایجاد رطوبت در اطراف پیاز زعفران با انجام آبیاری تابستانه موجب می‌شود تا این عامل به طور مصنوعی فراهم و به همراه دو فاكتور دیگر یعنی غذا (پیاز زعفران) و دما، مثلث فعالیت كنه تشکیل و خسارت‌زایی آن حادث شود. مزارع زعفرانی كه به هر دلیلی در تابستان (دوره استراحت زعفران) آبیاری شوند، شرایط رشد و نمو آفت در آنجا فراهم گردیده و باعث شروع فعالیت و خسارت‌زایی کنه می‌شود.

نحوه خسارت کنه زعفران

این آفت در شرایط مرطوب بیشترین خسارت را وارد می‌کند. با فراهم شدن شرایط رشد این آفت که در بالا گفته شد، کنه‌ها به پیازها حمله کرده و شروع به تغذیه از پیازها می‌کنند. با تغذیه از پیازها، دالان‌ها و زخم‌هایی ایجاد می‌شود که آفت در داخل آن‌ها زاد ولد کرده و فضای مناسبی را برای نفوذ بیماری‌های قارچی و باکتریایی به داخل پیازها فراهم می‌کند.

علائم خسارت کنه زعفران

پیازهایی که توسط این آفت مورد حمله قرار می‌گیرند بوته‌های ضعیفی تولید می‌کنند. این پیازها برگ‌هایی ظریف و کوتاه تولید کرده و به سرعت خزان می‌کنند. با فعالیت این کنه در مزرعه، به مرور مزرعه دچار کچلی یا تنک شدن می‌شود. همچنین علائم خسارت این آفت بر روی پیازها به صورت لکه‌ها و زخم‌های سیاه رنگ دیده می‌شود.

روش‌های پیشگیری و کنترل کنه زعفران

جهت کنترل این آفت روش‌های مختلفی از جمله روش‌های پیشگیری، زراعی و شیمیایی وجود دارد که در ادامه برای شما شرح خواهیم داد.

روش‌های پیشگیری از کنه زعفران

پیشگیری مهمترین روش کنترل کنه زعفران می‌باشد که در صورت رعایت آن مشکلات کنه در مزرعه زعفران مشاهده نمی‌شود. در ادامه این روش‌ها شرح داده شده است.

• قبل از اقدام به کاشت مزرعه پیازها را از یک محل معتبر تهیه کنید و دقت کنید که پیازها سالم و عاری از هرگونه علائم بیماری یا آفت باشند.
• در زمان کاشت، پیازها را با کنه‌کش و قارچ‌کش آغشته (تیمار) کنید.
• در صورتی که قصد استفاده از کودهای دامی دارید حتما فرایند پوساندن آن را به خوبی انجام دهید.
• از کاشت پیازها در مزارع با سابقه آلودگی کنه زعفران پرهیز کنید.

پیشگیری از کنه زعفران با روش‌های زراعی 

روش‌های زراعی از جمله روش‌هایی هستند که پس از کاشت زعفران در مزرعه استفاده می‌شوند. این روش‌ها که در ادامه شرح داده می‌شوند به عنوان مکمل روش‌های پیشگیری بوده و تاثیر چشمگیری در کنترل کنه در مزرعه زعفران خواهند داشت.

• از آبیاری تابستانه پرهیز کنید زیرا با این عملیات باعث فراهمی رطوبت و طغیان کنه در مزرعه خواهید شد.
• تنظیم عمق کاشت پیازها در محدوده 15 الی 20 سانتی‌متر و حفظ آن در طی سال‌های رشد زعفران. (در صورتی که پیازهای دختری در طی سال‌ها به سطح خاک نزدیک شدند و عمق کاشت کاهش پیدا کرد، حتما مقداری خاک سبک با کود دامی پوسیده در سطح مزرعه استفاده کنید تا عمق کاشت مناسب حفظ شود.)
• استفاده از کودهای حاوی گوگرد به خصوص گوگرد مایع می‌تواند علاوه بر تامین عناصر مورد نیاز، به عنوان دفع کننده کنه‌ها مورد استفاده قرار گیرد.

کود گوگرد مایع شوک با دارا بودن 80 درصد گوگرد می‌تواند به عنوان یک روش مکمل مورد استفاده قرار گیرد. این کود توانایی دارد بر روی لایه‌های حفاظتی بدن کنه زعفران تاثیر منفی بگذارد و همچنین با ایجاد بوی بد، سیستم تنفسی کنه را دچار مشکل کند. بنابراین کنه نمی‌تواند فعالیت کند.

برای مشاهده سایر مزایای این کود و تهیه آن می‌توانید بر روی تصویری که در بالا مشاهده می‌کنید کلیک فرمایید. کود ذکر شده در سه بسته بندی یک لیتری، پنج لیتری و بیست لیتری تولید شده است تا بر حسب نیاز خود آن را تهیه کنید.

روش‌های شیمیایی با سم کنه کش پیاز زعفران

در صورت ابتلا مزرعه به کنه و ظهور علائم علاوه بر رعایت روش‌های زراعی باید از سم کنه‌کش پیاز زعفران به صورت سم آبیاری استفاده کرد که در ادامه نحوه و زمان کاربرد آن توضیح داده خواهد شد.

سم آبیاری کنه‌کش‌های اشاره شده در جدول زیر در مرحله اوج فعالیت کنه‌ها که در ابتدای پاییز و ابتدای بهار است توصیه می‌شود.

نکته: دقت کنید که کنه‌کش‌ها را در آب گُل مصرف نکنید زیرا باعث آلودگی محصول به باقیمانده سم شده و می‌تواند کیفیت محصول را کاهش دهد. این موضوع به خصوص در بحث صادرات محصول می‌تواند مشکل ایجاد کند به همین خاطر سم آبیاری را به بعد از برداشت گل‌ها در پاییز و بهار موکول کنید.

سخن پایانی

کنه از دسته آفاتی است که به صورت مستقیم و غیرمستقیم به محصول زعفران خسارت وارد می‌کند. اوج فعالیت این آفت در فصل پاییز و بهار است. بهترین روش مبارزه با کنه زعفران روش پیشگیری بوده که در صورت رعایت این روش‌ها می‌توانید از آلودگی مزرعه به کنه جلوگیری کنید. همچنین بهترین سم کنه کش پیاز زعفران نیز سم‌های اسپیدور، اومایت و نئورون هستند که در مقاله به آنها اشاره کردیم.

از شما زعفران‌کاران عزیز دعوت می‌کنیم که تجربیات خود را در رابطه با کنترل کنه زعفران با ما به اشتراک بگذارید.

مطالب مرتبط

سوالات متداول