یکی از مشکلاتی که گاهی اوقات، زعفرانکاران با آن مواجه میشوند ریز شدن پیاز زعفران است. پیاز زعفران در اثر برخی مشکلات محیطی و عدم آگاهی کشاورزان برای انجام اقدامات لازم، رفته رفته کوچک و کوچکتر میشود و کارایی خود را از دست میدهد.
اما سوال اینجاست که چه سهلانگاریهای علت ریز شدن پیاز زعفران است؟ چگونه از این عارضه پیشگیری و در صورت وقوع آن را درمان کنیم؟ دعوت میکنیم تا پایان مقاله همراه نیاز گیاهان باشید تا هر آنچه نیاز است بدانید را در اختیارتان قرار دهیم.
خلاصهای از این مقاله دلایل ریزشدن پیاز زعفران به شرایط محیطی نامناسب و رویکرد مدیریتی اشتباه کشاورزان باز میگردد. این دلایل به خاک سنگین و بیکیفیت، عدم کود دهی متناسب با نیاز زعفران، رعایت نکردن عمق و تراکم کشت زعفران، آبیاری نامناسب، ابتلای مزرعه به آفات و بیماریها، جابجا نکردن پیازهای زعفران پس از مدت هفت ساله و رعایت نکردن تناوب زراعی و استراحت ندادن به مزرعه هستند. |
پیاز زعفران در حال خفگی است!
یکی از عناصر مهم در کشت هر محصولی، خاک با کیفیت است. میدانیم که پیاز زعفران پس از گلدهی و در فصل زمستان شروع به تکثیر میکند و هر پیاز مادری به چند پیاز دختری تبدیل میشود. حالا اگر بافت خاک آنقدر سفت و محکم باشد که زعفران جایی برای رشد نداشته باشد، پیازهای زعفران خفه میشوند و به این ترتیب به جای اینکه درشت بشوند برعکس عمل میکنند و ریز میشوند!
اما چارۀ کار چیست؟ اصلاح خاک چارۀ این مشکل است. کودی که به طور ویژه بر روی اصلاح بافت خاک تاثیر دارد هیومیک اسید است. هیومیک اسید اصلی از لئوناردیت زغال سنگ استخراج میشود و بیشترین میزان تاثیر گذاری را دارد. این کود باعث تخلخُل خاک میشود و خاک را نرم و پوک میکند. این کود با آزاد کردن عناصر بلوکه شده در خاک نیاز گیاه را به عناصر مغذی تامین میکند.

بازه عددی ph مناسب برای زعفران بین 0.6 تا 0.7 است که اسید هیومیک میتواند خاک را در این بازه نگه دارد. متأسفانه به دلیل استفاده بی رویه از کودهای شیمیایی و مصرف کودهای تقلبی و نامرغوب، خاک بیشتر مناطق کشاورزی شور شده است و استفاده از کود اسید هیومیک میتواند راه حل مناسبی برای حل این مشکل باشد.
برای کسب اطلاعات بیشتر راجع به این کود پیشنهاد میکنیم مقاله «اسید هیومیک برای زعفران وتأثیرات آن» را مطالعه کنید.
از عناصر مغذی برای کود دهی استفاده کنید
گیاه زعفران که بسیار حساس و آسیب پذیر است، برای رشد و نموی پیازهایش به عناصر مغذی مثل درشت مغذیها و ریز مغذیها نیاز دارد. بخشی از این نیاز توسط آب، نور خورشید و خاک و بخش قابل توجهی از آن توسط کودها تأمین میشود.
پیاز زعفران نیاز جدی به عناصر «NPK» دارد که شامل نیتروژن، فسفر و پتاسیم هستند. نیتروژن کمک زیادی به فتوسنتز گیاه میکند، فسفر قابلیت ریشهزایی دارد و پتاسیم نقش موثری در درشتی پیاز زعفران دارد.
کوددهی را علاوه بر آبیاری در مراحل دیگر مانند زمانی که پس از برداشت گل، علفهای زعفران نیز رشد میکنند انجام دهید و محلولپاشی علف زعفران را جدی بگیرید. با این کار در مرحلهای که پیاز زعفران از بالا تغذیه میکند میتوانید عناصر مفید را به سمت ریشه بفرستید.
شما میتوانید برای آشنایی با کودهای مورد نیاز زعفران در هر مرحله از آبیاری و محلول پاشی به مقاله «جدول کود دهی زعفران» مراجعه کنید.
عمق و تراکم کاشت پیاز زعفران
زمانی که پیازهای زعفران در عمق بیشتر از 15 سانتی متر کاشته شوند، رشد و گلدهی آنها بسیار زمانبر خواهد بود و دیگر برایشان انرژی باقی نخواهد ماند که بخواهند خود را تقویت کنند. از طرفی وقتی پیازها در عمق کمتر از 10 سانتی متر و نزدیک به سطح خاک هستند، تغییرات آبوهوایی بلافاصله بر روی آنها تاثیر منفی میگذارد. بنابراین حتماً باید پیازهای زعفران در عمق مناسب 10 الی 15 سانتی متر از سطح خاک کاشته شوند.
تراکم کاشت هم مسئله مهمی است که باید به آن دقت شود؛ اگر پیازهای زعفران خیلی نزدیک به هم کاشته شوند، میتوانند برای مواد مغذی و فضا با هم رقابت کنند و در نتیجه باعث ریز شدن پیاز زعفران میشوند.
آبیاری غیر معمول
درست است که زعفران گیاهی مقاوم به خشکی است، اما برای رشد مطلوب همچنان به رطوبت معینی نیاز دارد. رطوبت کافی به زعفران کمک میکند تا تنشهای محیطی از جمله خشکی را تحمل کنند. گیاهانی که به خوبی آبیاری شدهاند، دورههای خشکی و سایر عوامل استرس زا را تحمل میکنند و در درازمدت باعث رشد پیازهای سالم و محصول زعفران قویتر میشوند.

اگر جزو آن دسته از کشاورزانی هستید که تنها سالی یکبار به زمین خود آب میدهید طبیعتاً نیاز مزرعه خود را به آب تأمین نمیکنید. در نتیجه کمبود آب میتواند باعث خشک شدن و کوچک شدن پیازها گردد.
به این نکته توجه داشته باشید که آبیاری بیش از حد میتواند باعث غرقاب شدن مزرعه و پوسیدگی پیازها شود.
بنابراین آبیاری کافی را به همراه کود مناسب در برنامۀ کشت خود قرار دهید تا تاثیرات آن را مشاهده کنید.
آلودگی و آفات
پیلز زعفران میتواند مستعد ابتلا به بیماریها و آفتهای مختلف باشد که میتواند پیازها را ضعیف کرده و باعث ریزشدن پیاز زعفران یا بدشکل شدن آنها شود. پیازهای آلوده یا آسیب دیده به درستی رشد نمیکنند و منجر به کوچکتر شدن سایز آنها میشود.
مدیریت صحیح بیماریها و آفات از طریق استفاده از سموم مناسب، کنترل بیولوژیکی و جلوگیری از انتشار عوامل بیماریزا میتواند به حفظ سلامت پیازها کمک کند.
فرآیند پیری طبیعی پیاز زعفران
اگر از تمامی موارد ذکر شده مطمئن هستید و میدانید که پیاز زعفران در محیط سالمی به سر میبرد پس پیازها در حال طی کردن روند پیری طبیعی هستند. پیاز زعفران باید پس از هفت سال با پیازهای جدید جایگزین شود، حال اگر شما این کار را انجام ندهید، طبیعتاً پیازها کیفیت خود را از دست میدهند و کوچک میشوند.
کشت پیوسته زعفران در یک مزرعه
چنانچه پس از یک دوره کشت زعفران مجدد اقدام به کشت این محصول کنید، خاک حاصلخیزی خود را از دست داده و پیازها به مرور زمان ضعیفتر و کوچکتر میشوند. برای حل این راهکار میتوایند کاملاً به زمین استراحت دهید و محصولی کشت نکنید یا ترجیحاً تناوب زراعی را رعایت کنید. یعنی با کشت غلات و حبوبات به ساختمان خاک فرصت بازسازی دهید.
در کنار عمل به این توصیهها، استفاده از کودهای دارای ماده آلی مانند کود دامی و کود هیومیک اسید راهکار مناسبی هستند.
سخن نهایی
در این مقاله تمام دلایل ریز شدن پیاز زعفران را بررسی کردیم که این عوامل شامل خاک نامناسب، کمبود عناصر مغذی، عمق و تراکم کاشت پیاز زعفران، رطوبت غیر معمول، آلودگی و آفات و درنهایت فرآیند پیری طبیعی هستند. چنانچه سوال یا نظری دارید حتماً آن را در بخش دیدگاهها با ما در میان بگذارید تا در اولین فرصت پاسخگوی شما همراهان عزیز باشیم.
مطالب مرتبط
برای اینکه در زمان مناسب اقدامی در جهت رشد پیاز زعفران داشته باشید پیشنهاد میکنیم مصرف «کود درشت شدن پیاز زعفران» را در درستور کارتان قرار دهید. اطلاعات کامل را در مقالۀ ذکر شده مطالعه کنید. عارضه ریز شدن پیاز زعفران ممکن است در ابتدا نشانههایی مثل «کم گل دادن زعفران» داشته باشد، در مقالهای به طور کامل به این عارضه پرداختهایم. یکی از کودهایی که بسیار قابلیت اثرگذاری سریع و بالایی دارد و اکثر عناصر مغذی در آن وجود دارد «کود ده ایکس برای زعفران» است که پیشنهاد میکنیم مقاله مربوط به آن را مطالعه فرمایید. |