خاک شور به خاکی گفته می‌شود که حاوی مقدار بالایی از نمک‌های محلول است. وجود این نمک‌ها می‌تواند باعث محدودیت‌های شدید در جذب آب و مواد مغذی توسط گیاهان شود، در نتیجه سبب کاهش رشد و تولید محصول می‌شود. علاوه بر این، شوری خاک می‌تواند تأثیرات مضری بر روی خاک داشته باشد، از جمله ایجاد سختی خاک و کاهش فعالیت‌های میکروبی مفید.
روش‌هایی وجود دارد که می‌توان با به کارگیری آنها خطرات شوری خاک را کاهش داد و گیاهانتان را از عوارض آن نجات دهید. یکی از ساده‌ترین و کم هزینه‌ترین روش‌های اصلاح خاک شور با اسید هیومیک است. در این مقاله به چگونگی انجام این فرایند می‌پردازیم. همراه ما باشید.
| خلاصه‌ای از این مقاله خاک‌های شور دارای سدیم، کلرید و سولفات هستند و گیاه نمی‌تواند مواد مغذی و آب را راحت جذب کند. بهترین راه اصلاح خاک شور با اسید هیومیک است. این کود می‌تواند با تغییر ساختار خاک، افزایش جذب عناصر مغدی، کاهش سمیت نمک، ایجاد واکنش‌های یونی در خاک، حفظ آب و تغییر پی اچ خاک، اصلاح خاک را انجام دهد. |
ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی خاک شور
خاک‌های شور معمولاً دارای بافت سنگین‌تر و زهکشی ضعیف هستند و مستعد تشکیل پوسته‌های سطحی می‌باشند که رشد گیاه را محدود می‌کنند.
شوری خاک ناشی از وجود بیش از حد یون‌های محلول مانند سدیم، کلرید و سولفات است. این یون‌ها باعث افزایش الکتریکی خاک شده و توانایی گیاهان برای جذب آب را به شدت کاهش می‌دهند، حتی در شرایطی که آب به وفور وجود داشته باشد!
افزایش سطح سدیم به‌ویژه می‌تواند تأثیر منفی بر تعادل مواد مغذی خاک داشته باشد و جذب پتاسیم، کلسیم و منیزیم توسط گیاهان را مختل کند. نمک موجود در خاک اطراف ریشه جمع شده و رشد گیاه را به کلی مختل می‌کند.
علل اصلی شوری خاک چیست؟
شاید برایتان سوال پیش آمده که چه اشتباهی انجام دادید که حالا خاکتان شور شده است؟ در ادامه این موارد را بررسی می‌کنیم.
آبیاری با آب شور: استفاده از آب شور برای آبیاری یکی از شایع‌ترین علل شوری خاک است. به‌ویژه در مناطق خشک و نیمه‌خشک که آب موجود دارای غلظت بالایی از نمک‌های محلول است.
تبخیر زیاد: در مناطق گرم و خشک، تبخیر بالای آب سطحی می‌تواند باعث ایجاد نمک‌ها در سطوح بالایی خاک شود، که در نهایت منجر به شوری خاک می‌شود.
عدم زهکشی مناسب: عدم وجود زهکشی مناسب در خاک می‌تواند سبب تجمع نمک‌ها شود، زیرا نمک‌ها با آب شسته نمی‌شوند و در خاک باقی می‌مانند.
استفاده از کودهای حاوی نمک: استفاده از کودها و مواد شیمیایی که حاوی نمک هستند می‌تواند منجر به تجمع نمک‌ها در خاک و در نتیجه افزایش شوری خاک شود.
خواسته یا ناخواسته ممکن است این اشتباهات را انجام داده باشید، فارغ از اینکه برخی از این موارد دست شما نیستند. اما حالا اصلاح خاک شور با اسید هیومیک به کمک شما می‌آید. برای آشنایی با فرایند این کود، بخش بعدی را از دست ندهید.
اسید هیومیک چگونه خاک شور را اصلاح می‌کند؟
هیچ کودی وجود ندارد که بتواند شوری خاک را برای همیشه از بین برد، بلکه می‌توان با رعایت برخی نکات و همچنین تقویت خاک با استفاده از کودهای ارگانیک مانند هیومیک اسید در فواصل زمانی مرتب، شوری خاک را کاسته و اثرات مخرب آن را کاهش دهید.
اسید هیومیک به دلیل داشتن خواص شیمیایی و فیزیکی منحصر به فرد خود، می‌تواند تأثیرات مثبت قابل توجهی بر خاک‌های دارای شوری بالا داشته باشد. این عملکرد به این شکل است:
- تغییر در ساختار خاک: اسید هیومیک می‌تواند به بهبود ساختار خاک از جمله افزایش نفوذپذیری و زهکشی خاک کمک کند. از این طریق به جلوگیری از تجمع نمک در سطح خاک کمک می‌کند و از تشکیل پوسته‌های سطحی ناشی از شوری پیشگیری می‌کند.
- افزایش جذب مواد مغذی: اسید هیومیک به عنوان یک عامل کلات کننده عمل می‌کند و می‌تواند مواد مغذی مانند آهن، زینک، منگنز و مس را در دسترس گیاهان قرار دهد. به کمک این ویژگی حتی در شرایط شوری خاک، مواد مغذی به راحتی جذب می‌شوند.
- کاهش سمیت نمک: نمک زیاد در خاک دقیقاً مشابه یک سم قدرتمند برای محصولات کشاورزی است. غلظت بیش از حد نمک در طولانی مدت زمین کشت را بایر (بلا استفاده) می‌کند.
اسید هیومیک می‌تواند با یون‌های سدیم و دیگر نمک‌های مضر وارد واکنش شود و باعث کاهش غلظت یون‌های سمی در محلول خاک شود. این امر از تنش اسمزی ناشی از شوری خاک می‌کاهد و به ادامۀ فعالیت‌های فیزیولوژیکی طبیعی گیاهان کمک می‌کند. - واکنش‌های یونی در خاک: اسید هیومیک به دلیل داشتن گروه‌های عاملی مانند کربوکسیل و فنول در ساختارش، قادر است با یون‌های مثبت مانند نمک‌های سدیم و منیزیم پیوند یونی تشکیل دهد. این واکنش‌ها می‌توانند به کاهش فعالیت این یون‌های شور در خاک کمک کرده و از تجمع آنها در نزدیکی ریشه‌های گیاهان جلوگیری کنند.
- حفظ آب در خاک: خاکی که حاوی مقدار بیش از حد نمک و ترکیبات نمکی است، فشار اسمزی بالایی نیز دارد. این موضوع خود دلیلی برای ایجاد اختلال در جذب رطوبت و مواد مغذی موجود در خاک توسط ریشه گیاه است.
اسید هیومیک می‌تواند به افزایش قدرت نگهداری آب در خاک کمک کند، به این ترتیب می‌تواند به رقیق‌سازی محلول‌های شور در خاک کمک کند و از شوری خاک بکاهد. - تغییر pH خاک: پی‌اچ خاک شور معمولاً در محدوده قلیایی قرار دارد. پی اچ خاک شور بین 7 تا 8.5 است. اسید هیومیک می‌تواند pH خاک را در بازۀ 6.5 تا 7.5 تنظیم کند که برای گیاهان مناسب است؛ تنظیم pH خاک می‌تواند دسترسی گیاهان به مواد مغذی را افزایش دهد و بر کاهش تأثیرات منفی نمک‌ها بر ریشه‌ها کمک کند.
البته کاهش شوری خاک یکی از هزاران فواید هیومیک اسید برای گیاهان است.
معرفی روش‌های اصلاح خاک‌های شور
اگر گیاهان شما از شوری بیش از حد خاک بستر کشت رنج می‌برند نگران نباشید، زیرا خوشبختانه روش‌هایی وجود دارد که می‌توان از طریق آن، ساختار خاک را اصلاح کرده و غلظت نمک را تا حدودی کاهش داد. پرکاربردترین این روش‌ها عبارتند از:
اصلاح خاک شور با اسید هیومیک
اسید هیومیک یک کود ارگانیک و طبیعی است که از تجزیه بقایای پوسیده شده جانوران و گیاهان در خاک و در طی سالیان دراز بوجود می‌آید. هیومیک اسید می‌تواند به طرق مختلف غلظت نمک موجود در خاک را کاهش دهد.
تراشیدن نمک
یکی از روش‌های دفع نمک، تراشیدن آن از لایه‌های سطحی خاک بوسیله دستگاه‌های مخصوص است. این تکنیک اثربخشی کمی داشته و نتایج آن نیز کوتاه مدت است.
شست و شوی خاک
یکی از قدرتمندترین تکنیک‌ها در دفع نمک موجود در خاک، شستوشو است. شستوشو با آب شیرین می‌تواند نمک‌ها را از خاک خارج کند، به‌ویژه اگر با زهکشی مناسب همراه باشد.
ترجیحاً شستوشو باید زمانی انجام شود که میزان رطوبت خاک کم و سطح آب زیرزمینی عمیق باشد. شستوشو در ماه‌های تابستان تأثیرگذاری کمتری دارد؛ زیرا مقادیر زیادی آب در اثر تبخیر از بین می‌رود. اگر آب شیرین کافی در دسترس نباشد، می توان از آب کم شور نیز به این منظور استفاده کرد.
زهکشی اصولی
در فصل بارش، تجمع آب باران در مناطقی که ارتفاع کمی داشته و یا دارای شیب مناسب هستند، اتفاق می‌افتد. این آب اگر به‌درستی تخلیه نشود، موجب تجمع نمک در سطح خاک می‌شود. همین نمک به مرور زمان به درون خاک نفوذ کرده و به ریشه گیاهان اختلال وارد می‌کند. خروج آب اضافی از خاک، از تجمع نمک‌ها در سطح خاک جلوگیری می‌کند و به جلوگیری از اختلال در رشد گیاهان کمک می‌کند.
آبیاری منظم
یکی از روش‌های کاربردی در دفع نمک اضافی موجود در خاک، آبیاری منظم است. آبیاری بارانی یا قطره‌ای نیز یک روش ایده‌آل برای آبیاری مکرر محسوب می‌شود؛ اما روش آبیاری غرقابی مقرون به صرفه نیست.
آبیاری منظم و متناسب با نیاز گیاهان می‌تواند به حفظ تعادل نمک در خاک کمک کند و از تجمع بیش از حد نمک جلوگیری کند.
پیشنهاد می‌شود در کنار تمام راهکارهای برطرف کردن شوری خاک حتما اسید هیومیک را به برنامه کودی خود اضافه کنید و قبل از آن مقاله راهنمای جامع استفاده از هیومیک اسید را به طور کامل مطالعه کنید.
خرید بهترین کود هیومیک اسید
خاک‌های شور از نظر قدرت باروری ضعیف بوده و نمی‌توان بهره‌وری قابل‌توجهی از آنها داشت. بهترین کود برای زمین های شور اسید هیومیک است.
اسید هیومیک مایع یک راهکار اقتصادی و مؤثر برای اصلاح ساختار خاک در جهت تولید محصولات کشاورزی با کیفیت است.اسید هیومیک باکیفیت از ماده‌ای به نام لئوناردیت استخراج می‌شود. لئوناردیت همان باقیماندۀ اجزای گیاهان و جانوران در میلیون‌ها سال قبل است، به همین دلیل کودی کاملاً ارگانیک است.
اسید هیومیک آمریکایی شوک با خلوص 95 درصد بهترین کود اصلاح کننده خاک است که با تکنولوژی نانو تهیه شده است. یعنی ذرات کود به اندازه‌ای کوچک شده‌اند که سریعاً جذب گیاه می‌شوند.
-
کود هیومیک اسید 95 درصد شوک390.000 تومان–2.900.000 تومان
شما می‌توانید با مراجعه به صفحه خرید کود هیومیک اسید شوک این محصول را در بسته بندی 1 لیتری، 5 لیتری و 20 لیتری سفارش دهید.
کلام آخر
نمک زیاد در خاک قدرت باردهی را کاهش می‌دهد و باید برای اصلاح خاک شور با اسید هیومیک اقدام کنید. شما تا به حال از هیومیک اسید استفاده کرده‌اید؟ نظر شما راجع به این کود چیست؟
نظرات یا سوالات خود را در بخش کامنت‌ها در میان بگذارید تا در اولین فرصت پاسخگوی شما همراهان عزیز باشیم.
جهت تهیه کود هیومیک اسید و کسب اطلاعات بیشتر می‌توانید با کارشناسان ما تماس حاصل کرده و مشاورۀ رایگان دریافت کنید.
مطالب مرتبط
| اگر برایتان سوال پیش آمده که بهترین زمان مصرف کود هیومیک اسید چه موقعی از سال است، حتماً مقالۀ ذکر شده را مطالعه کنید. مصرف کود هیومیک اسید اصولی دارد که باید آن را رعایت کنید، در مقالۀ نحوۀ مصرف کود هیومیک اسید به این موضوع پرداخته‌ایم. |
سلام با تشکر
محصول از کیفیت عالی برخوردار بود
درود جناب آزاد
خوشحالیم که از محصول رضایت داشتید.