درخت گردو از دسته درختان پرسود در ایران است زیرا گردوی ایرانی بسیار پرطرف‌دار بوده و آب و هوای ایران برای کشت این درخت بسیار مناسب است. اما این درخت پس از مدتی ضعیف می‌شود و محصول آن کاهش می‌یابد.
به همین دلیل کشاورزان برای حل این مشکل و افزایش محصول به روش‌های مختلفی مانند پیوند درخت گردو روی می‌آورند. از طرفی این کار به دلیل حساسیت زیاد، نکات مهمی دارد که حتماً باید رعایت شوند.
در برخی موارد از پیوند برای بهره‌مندی از مزیت‌های نژادهای مختلف گردو استفاده می‌کنند. به این کار اصطلاحاً اصلاح نژاد می‌گویند. در این مقاله به بررسی فواید پیوند درخت گردو و روش‌های آن می‌پردازیم.
| چکیده پیوند درخت گردو علاوه بر اصلاح نژاد، باعث تقویت درخت گردو، مقاوم‌تر شدن آن و افزایش باروری آن می‌شود. این کار به روش‌های مختلفی مانند روش اسکنه‌ای، تاجی، تی و امگا انجام می‌شود. بهترین زمان برای این کار اوایل فروردین است که دمای هوا نه زیاد سرد و نه گرم است. مهم‌ترین نکات برای یک پیوند موفق مهارت باغبان، انتخاب پایه و پیوندک مناسب و روش پیوند است. |
فواید پیوند درخت گردو
گاهی باغداران برای افزایش باردهی درخت گردو، به پیوند زدن آن روی می‌آوردند. انجام عمل پیوند درخت گردو مزایای زیادی دارد. البته با توجه به وجود انواع درخت گردو و ویژگی‌های منحصر به فرد هر کدام، این کار اصولاً برای اصلاح نژاد درختان انجام می‌شود اما فواید دیگری نیز دارد.
با پیوند درخت گردو در حقیقت این درخت دارای شاخه‌ها و برگ‌های جوان‌تری می‌شود که به ریشه‌های مستحکم و بزرگی وصل‌اند. در این صورت طبیعی است که بهره‌وری بیشتر خواهد شد. پیوند زدن درخت گردو اگر با تمام اصول انجام شود سلامت و طول عمر درختان را افزایش می‌دهد.
به علاوه با این کار می‌توان باغ‌های کهن‌سال و کم‌بازده گردو را به باغ‌های جوان با محصولات فراوان تبدیل کرد. همچنین امکان اصلاح درختانی که در تولید بذر دچار مشکل هستند نیز وجود دارد. یکی دیگر از مزایای پیوند درخت گردو مقابله با بیماری‌ها و آفت‌های رایج است. در واقع پیوند درخت گردو این درخت را مقاوم‌تر می‌کند.
انواع روش‌های پیوند درخت گردو
برای انجام عمل پیوند درخت گردو روش‌های مختلفی وجود دارد که در همه‌ی این روش‌ها نیاز به تهیه‌ی پیوندک می‌باشد. پیوندک به برشی از شاخه‌ی درخت جوان می‌گویند که برای پیوند درختان از آن استفاده می‌شود. در ادامه انواع روش‌های متصل کردن پیوندک به درخت را به شما معرفی می‌کنیم.
روش اسکنه
این روش جزء رایج‌ترین روش‌ها برای این کار محسوب می‌شود. در این روش طول پیوندک‌ها حدود ۱۰ سانتی‌متر است. پس از ایجاد برش‌های عمودی روی پایه، پیوندک‌ها را درون برش‌ها قرار می‌دهند، به‌طوری‌که کاملاً درون شکاف بروند. سپس پیوندها را با چسب‌های مخصوص باغبانی محکم می‌کنند و صبر می‌کنند تا عمل پیوند انجام شود.
روش وصله‌ای
در روش وصله‌ای پایه باید حدوداً دوساله باشد. در این نوع پیوند دو برش عمودی روی پایه ایجاد می‌کنند و سپس با دو برش افقی آنها را به هم وصل می‌کنند. این برش‌های عمودی و افقی باید طول حدوداً ۲ تا ۳ سانتی‌متری داشته باشند. سپس پیوندک‌ها را درون برش‌ها قرار می‌دهند و با چسب باغبانی آنها را محکم می‌کنند.
پیوند گردو به روش وصله‌ای را برعکس دیگر روش‌ها در اوایل تابستان که هوا هنوز خیلی گرم نشده هم می‌توان انجام داد. به همین دلیل کشاورزان در صورتی که کمی از زمان اصلی پیوند عقب مانده باشند از این روش استفاده می‌کنند.
روش تی (T)
همان‌طور که از نام این روش پیداست شکل برش در روش T باید مثل حرف انگلیسی‌تی (T)باشد. در روش تی ابتدا روی پایه‌ی درخت یک برش عمودی ایجاد می‌کنند و بعد یک برش افقی در بالای آن می‌زنند. اندازه برش افقی باید حدوداً یک سوم برش عمودی باشد.
در این روش نیز پس از قرارگیری پیوندک درون شکاف با چسب مخصوص باغبانی آن را محکم می‌کنند. البته جوانه‌ی پیوندک باید از بین چسب‌ها بیرون بماند.
روش تاجی
این روش که به تازگی انجام می‌شود از بقیه‌ی شیوه‌ها کمی سخت‌تر و البته پربازده‌تر است. پیوند درخت گردو در تابستان و فصول گرم به این روش ممکن نیست و این نوع پیوند بیشتر در فصل‌های سرد سال انجام می‌شود. برای پیوند درخت گردو به روش تاجی باید از چند ماه قبل پیوندک‌ها را آماده کنید و در هوای سرد قرار دهید.
برای این کار از دمای یخچال هم می‌توان استفاده نمود. به علاوه موقع پیوند باید روی پیوندک‌ها شیارهایی ایجاد کنید تا بتوانند درون درخت گردو قرار بگیرند.
برای برگزیدن پایه شما باید قسمتی از درخت را انتخاب کنید که کاملاً تازه باشد و هیچ شیره‌ای اطراف آن را نگرفته باشد. بهتر از قبل از انجام پیوند سطح مورد نظرتان را با چاقو یا هر وصله دیگری تمیز کنید تا کاملاً صاف و بدون شیار شود. پیوندک در این روش داخل پوسته‌ی گردو قرار می‌گیرد.
برای ایجاد برش، پیوندک را روی درخت قرار داده و به اندازه‌ای که پیوندک فضا احتیاج دارد و نه بیشتر، برش ایجاد می‌کنند. بعد بدون اینکه پوسته‌ی درخت جدا شود پیوندک را درون آن جای می‌دهند.
برای قرار گرفتن پیوندک درون پوسته‌ی درخت می‌توان از چکش استفاده کرد و به آرامی با ۲ تا ۳ ضربه‌ی کوچک پیوندک را درون پوسته‌ی درخت جای داد. البته خیلی مهم است که هیچ آسیبی به پیوندک وارد نشود.
بعد از اینکه پیوندک با موفقیت در جای خود قرار گرفت محل پیوند را با یک پارچه یا پلاستیک مناسب به طور کامل می‌پوشانند تا پیوندک به درستی جوش بخورد و سرما و آفات به آن آسیبی وارد نکنند.
روش امگا
برش‌هایی که در این روش روی پایه‌ی درخت ایجاد می‌شوند به شکل حرف یونانی امگا هستند و به همین دلیل به این روش پیوند، روش امگا گفته می‌شود. این روش پیوند به صورت دستی امکان‌پذیر نیست و برای ایجاد برش حتماً باید از ماشین پیوندزنی استفاده شود.
در روش اما پس از بیرون آوردن نهال‌های پیوندی باید به مدت بیست روز آنها را در محیطی با دمای تقریباً ۲۵ درجه و مرطوب، درون خاک اره نگهداری نمود.
بهترین زمان پیوند درخت گردو
هوای متعادل اوایل بهار که نه چندان سرد و نه چندان گرم است، بهترین موقع برای انجام پیوند محسوب می‌شود؛ اما با این حال در برخی از روش‌ها پیوند در فصل‌های دیگر نیز انجام می‌شود.
به طور کلی پیوند گردو در بهار و بیشتر در ماه‌های فروردین و اردیبهشت امکان‌پذیر است. درمورد زمان پیوند بیشتر باید به آب و هوای منطقه و نژاد درخت دقت کنید و از یک کارشناس در این مورد مشاوره بگیرید.
نکات مهم درباره پیوند گردو
درست مانند کاشت گردو، برای اینکه یک پیوند موفقیت‌آمیز داشته باشید باید حتماً اصول و نکات آن را رعایت کنید و این کار را با عمل کردن دقیق به توصیه‌های متخصصین انجام دهید. عوامل زیر از جمله مهم‌ترین عوامل در موفقیت یا عدم موفقیت پیوند درخت گردو هستند:
- مهارت باغبان
اگر فرد ماهری هستید و تاکنون چند بار کار پیوند را انجام داده و به فوت و فن آن آشنا هستید احتمال موفقیت شما قطعاً زیاد است؛ اما اگر برای بار اول قصد دارید پیوند درخت گردو را انجام دهید پیشنهاد می‌شود که از یک شخص باتجربه و ماهر در این زمینه کمک بگیرید و از او بخواهید در انجام مراحل شما را راهنمایی کند.
- انتخاب پایه
پایه‌ای که برای انجام پیوند انتخاب می‌کنید بسیار مهم است. در هر روش نکاتی برای انتخاب پایه وجود دارد که حتماً باید رعایت کنید. همچنین به طور کلی پیشنهاد می‌شود که از پایه‌هایی تازه و تمیز برای انجام پیوند استفاده کنید.
- انتخاب پیوندک
پیوندکی که می‌خواهید آن را به درخت پیوند بزنید قرار است نهال گردوی شما را شکل دهد. بنابراین باید در انتخاب آن دقت کنید و مناسب نوع درخت گردویتان آن را برگزینید. همچنین اندازه‌ی پیوندک‌ها با توجه به روشی که برای پیوند درخت گردو استفاده می‌کنید بسیار مورد اهمیت است.
- روش پیوند
برای همه‌ی باغ‌های گردو با شرایط متفاوت یک روش کارساز نیست. باید به نوع درختان گردو، آب و هوای منطقه، جنس خاک و دیگر عوامل محیطی دقت کنید و مناسب‌ترین روش را برای پیوند انتخاب کنید. برای این کار می‌توانید از کارشناسان نیز راهنمایی بگیرید.
- زمان پیوند
همان‌طور که گفته شد هر روش پیوند زمان مناسبی برای خود دارد و اگر در زمان مناسبش انجام نشود پیوند در محل مناسب خود قرار نمی‌گیرد و درست انجام نمی‌شود. پس علاوه بر رعایت تمام نکات باید پیوند را در زمان درست و دقیق خود انجام دهید.
مراقبت‌های لازم بعد از پیوند درخت گردو
یکی از مهم‌ترین عوامل موفقیت پیوند، مراقبت‌های بعد از آن است. بعد از این که پیوند انجام شد مراقبت‌های خاص، مانند آبیاری گردو و همین طور برنامه‌های درست برای کوددهی تأثیر زیادی روی تکمیل این فرایند دارد.
دقت کنید که خاک باید مرطوب و خیس باشد. در برخی موارد برای حفظ رطوبت، می‌توانید روی برگ‌ها آب اسپری کنید. از بین بردن علف‌های هرز و تقویت خاک با کودهای آلی مانند کود مرغی برای گردو در این زمان بسیار ضروری است.
سخن نهایی
پیوند درخت گردو یکی از راه‌های افزایش باردهی درخت گردو است که بسیاری از باغداران از آن استفاده می‌کنند. البته همان طور که گفته شد این کار باید با توجه به نکات و اصول آن انجام شود تا بهترین نتیجه عاید باغدار شود. در نهایت باید گفت که پیوند زدن علی رغم حساسیت‌ها و سختی‌های خاص خود، مزایایی دارد که قابل چشم پوشی نیست.
| مطالب مرتبط کاشت درخت گردو از همان مراحل ابتدایی باید با رعایت اصول و نکاتی همراه باشد. اگر شما علاقه‌مند به فعالیت در زمینه شما را به مطالعه مقاله «احداث باغ گردو» دعوت می‌کنیم. یکی از مهم‌ترین نکات برای افزایش بهره وری درخت گردو و مقاومت آن، استفاده از کودهای مناسب است. برای آشنایی با یکی از بهترین کودها مقاله «اسید هیومیک برای گردو» را مطالعه کنید. علاوه بر موارد ذکر شده برداشت گردو یکی از مواردی است که علی رغم ظاهر ساده، نکات بسیار مهمی در آن نهفته است. در مقاله «برداشت گردو» مفصلاً به این مقوله و برداشت گردو به شیوه صحیح پرداخته‌ایم. |
سؤالات متداول
اوایل بهار و فروردین بهترین زمان پیوند است.
باعث تقویت درخت، مقابله با بیماری‌ها و آفات و افزایش باروری و اصلاح نژاد این درختان می‌شود.
روش مناسب پیوند بستگی به شرایط آب و هوایی منطقه، نوع نژاد درخت پایه و پیوندک و جنس خاک دارد.
